Caleffi organiseerde dit voorjaar een drietal opleidingsdagen verspreid over het land met als onderwerp ‘drinkwaterbeveiliging’. De afgelopen jaren werden volgens Caleffi gekenmerkt door telkens veranderende wetgeving, aanpassingen van regelgevingen en nieuwe technologieën.
In de loop van dit jaar wordt de nieuwe, herziene NEN 1006 – gebaseerd op de Europese norm EN 806 – gepubliceerd. Deze Nederlandse norm bevat alle eisen waar een leidingwaterinstallatie aan moet voldoen met het oog op de volksgezondheid, veiligheid en doelmatigheid. De norm wordt onder meer uitgebreid met nieuwe eisen die worden gesteld aan warmtapwaterinstallaties.
Herziening NEN 1006
“Deze wijzigingen hebben gevolgen voor het ontwerp, de aanleg, het onderhoud en het gebruik van drinkwaterinstallaties”, vertelt projectmanager Marc Heusinkveld van Caleffi. “In België werd de EN 806 vertaald naar Best Beschikbare Technieken (BBT) en het Belgaqua Repertorium die de technieken aangeven waaraan een genormeerde drinkwaterinstallatie moet voldoen.” In de opleiding drinkwaterbeveiliging werd nader ingegaan op de landelijke normen en hoe deze dienen te worden toegepast. Daarnaast werden de gevaren en aansprakelijkheden uitgediept, evenals de beveiligingsaspecten van onder andere terugstroombeveiliging en legionellapreventie. Ook had Caleffi voorbeelden van waterslag, drukverschillen en dimensionering van de installatie.
De herziening van NEN 1006 (‘Algemene voorschriften voor leidingwaterinstallaties’) is nodig omdat de laatste grote wijzigingen dateren uit 2002. Na 2002 zijn er wel drie aanvullingsbladen uitgegeven. De belangrijke juridische verankering in de wetgeving zoals het Bouwbesluit en het Drinkwaterbesluit blijft. Hetzelfde geldt voor de koppeling met de Waterwerkbladen. De belangrijke punten worden momenteel verwerkt en opgenomen in de herziening van NEN 1006. Zoals de opname van bepalingsmethoden van eisen die worden gesteld aan de benodigde druk- en volumestroom, temperaturen en materiaalgebruik, de aanpassing van de persproef en de uitbreiding van de grondslagen op het gebied van temperatuur, fysische, chemische en microbiologische kwaliteit van het water aan tappunten en te hoge stroomsnelheden. De verwachting is dat de volledig herziene NEN 1006 in het najaar van 2015 verschijnt. Gelijktijdig worden alle werkbladen herzien.
Herziening werkbladen
Belangrijke werkbladen die werden besproken, waren: WB 1.4 G leidingwaterinstallaties + beheer hiervan, WB 2.1 berekeningsgrondslag + uitleg, WB 3.8 beveiliging, WB 4.3 drukverhoging en WB 4.4. warmtapwaterinstallaties, dat ingaat op leidingontwerp, wachttijden, toestellen en temperatuurregeling. Caleffi biedt inzake de temperatuurregeling het thermostatisch mengventiel aan dat wordt gebruikt in warmwaterinstallaties voor hygiënisch-sanitaire toepassingen. Het heeft als functie het mengwater dat naar het aftappunt wordt gezonden, constant op de ingestelde temperatuur te houden, ook als de temperatuur- en drukomstandigheden van het warme en koude water bij de inlaat of het verbruikte debiet variëren.
Een belangrijk werkblad dat verder werd besproken is WB 3.8, dat gaat over beveiliging. Het gaat onder meer in op de diverse vloeistofklassen: 1. drinkwater. 2. niet schadelijk voor de gezondheid. 3. enige mate schadelijk voor de gezondheid en 4. en 5. schadelijk voor de gezondheid. Met de bijbehorende beveiligingsmatrix kan de installateur bij aanleg van de installatie zien welke producten hij moet gebruiken voor de verschillende vloeistofcategorieën zoals een terugstroombeveiliging en een keerklep. Bij nagenoeg alle apparaten die rechtstreeks zijn aangesloten op een waterleidingsinstallatie, zoals een koffiemachine, vaatwasser en brandslanghaspel, hoort dit via een keerklep te gaan. Als keerkleppen echter niet meer werken, kan er vervuild water terugvloeien in de installatie en deze besmetten. Met alle gevolgen van dien. De overheid stelt jaarlijkse controle van keerkleppen dan ook verplicht in de NEN 1006 en het Waterwerkblad 1.4 G.
Legionella
Het onderwerp legionella kwam eveneens uitgebreid aan bod. Marc Heusinkveld vertelde in het kort iets over wat legionella is, met een aantal voorbeelden van legionella-uitbraken in Nederland. Oorzaak is volgens Marc vaak slecht ontworpen leidingen met dode leidingen, douches of warmwaterpunten die niet frequent worden gebruikt en slecht onderhouden installaties. In Nederland zijn er 600 000 collectieve leidingwaterinstallaties waarvan 10 000 met prioritair hoog en middenrisico, waar legionellapreventie verplicht is. De beheersmaatregelen die momenteel in Nederland worden toegepast, zijn: 1. beheersmaatregelen gebaseerd op thermisch, fysisch of fotochemisch beheer; 2. toepassing van elektronisch beheer; 3 toepassing van chemisch beheer. Op dit moment is chemisch beheer nog niet toegestaan. Een legionella-veilige oplossing biedt de Legiomix van Caleffi. Een koudwaterleiding kan opwarmen als een warmwater- en een koudwaterleiding naast elkaar naar een tappunt lopen. Deze situatie vormt een goede voedingsbodem voor de groei van legionellabacteriën. Met een Legiomix-elektronisch mengventiel installeert men steeds één mengwatercircuit in plaats van een warm- en een koudwaterleiding. Bovendien voert de Legiomix thermische desinfectieprogramma’s uit ter bestrijding van de legionellabacterie. Daarbij wordt bespaard op de energiekosten en personele kosten.
Metalen in water
De regels voor materialen voor de productie, het transport en de distributie van drinkwater zijn flink aangescherpt, vertelde Rosé Derwort van Kiwa. Nog lang niet alle producten en installaties die drinkwater maken of distribueren, zijn correct gecertificeerd. Om te voldoen aan bestaande wet- en regelgeving, is een inhaalslag vereist. Dit geldt vooral voor producten die zijn samengesteld uit meerdere onderdelen en verschillende materialen, bijvoorbeeld onderdelen gemaakt van metaal. Belangrijke onderdelen in de in 2011 aangescherpte Regelgeving Materialen en Chemicaliën drink- en warmtapwatervoorziening zijn de Positieve Lijsten voor onder meer kunststoffen en de Compositielijst voor metalen. Op deze lijsten staan stoffen die mogen worden gebruikt om producten te vervaardigen die in contact (kunnen) komen met het Nederlandse drinkwater. De lijst voor metalen is in 2011 toegevoegd. Daarin is onder meer opgenomen dat metalen producten alleen uit toegelaten legeringen mogen zijn gemaakt en dat het gebruik van bepaalde legeringen is gebonden aan beperkt contact met drinkwater. Kiwa heeft naar aanleiding van de wijzigingen in de Regeling de eisen in alle van toepassing zijnde beoordelingsrichtlijnen aangepast, met een nieuw keurmerk: het Kiwa-Watermerk. Meer informatie over het drinkwaterbesluit, normen en werkbladen is te vinden op: www.infodwi.nl.
