Kleine, autarke huizen vormen een nieuwe loot aan de stam van de woningmarkt. Tiny TIM is er een voorbeeld van. Haarlem krijgt de primeur met dertien exemplaren.
Het streven naar duurzaam bouwen en wonen heeft een veelheid aan woningen en installaties opgeleverd. Eén van de meest extreme voorbeelden is ongetwijfeld Tiny TIM. De laatste drie letters staan voor timber, independent en mobile. Tiny TIM is een complete woning, die makkelijk vervoerbaar is. Dit verdient enige uitleg. Want hoewel alle voorzieningen er in zitten, is het een erg klein huis.
Speciaal transport
Tiny TIM is een woning met buitenmaten van 2,5 bij 6,3 m en een hoogte van een meter of drie. Deze maten zijn geen toeval, zegt Jurgen van der Ploeg. Hij is architect bij het bureau Faro en kan beschouwd worden als de hoofdontwerper. “In eerste instantie zijn we uitgegaan van een woning die je op een trailer achter een personenauto kunt vervoeren. Dat idee hebben we verlaten, want een trailer is relatief duur. Bovendien hebben we nu ook een variant van 3,5 m breed. Die kan als speciaal transport op een vrachtwagen worden vervoerd.”
Geen aansluitingen
Het huis heeft geen aansluitingen op nutsvoorzieningen. Aan één van de kopgevels wordt een stang gemonteerd waarop een traditionele windmolen staat. Op het dak staat echter ook een Savonius-windmolen. Dit is een type dat om een verticale as draait en ook bij hoge windsnelheid functioneert. Verder is het dak bedekt met veertien PVT-elementen. Deze leveren elektriciteit en verwarmen tevens het water, dat wordt opgeslagen in een geïsoleerd buffervat van 500 liter. Een elektrische lucht-water warmtepomp zorgt ervoor dat het water permanent een temperatuur heeft van 60 °C. De niet direct benodigde elektriciteit wordt opgeslagen in een pakket lithium-ion accu’s met een capaciteit van 7,5 kWh. Om goed gebruik te maken van zonnewarmte, zijn aan een van de zijkanten openslaande deuren met grote ramen van HR+++ glas aangebracht, die bij voorkeur op het zuiden worden gericht.
Natuurlijke drinkwaterzuivering
Bijzonder is dat Tiny TIM beschikt over de mogelijkheid om water te zuiveren, legt Van der Ploeg uit. “Er is een buffervat met 2000 liter water. We hebben uitgerekend dat er gemiddeld duizend liter per maand hemelwater op het dak valt. Dat slaan we op in het buffervat. Het water wordt naar een groene wand gevoerd. De planten die in bakken tegen deze wand zitten, zorgen voor de reiniging. Ook de urine gaat van het toilet naar de plantenbakken.” De planten zullen per maand zo’n 800 liter verdampen. De rest, dus 200 liter per maand, is beschikbaar als drink- en spoelwater. Wie mocht twijfelen aan de kwaliteit, moet bedenken dat het water door een laboratorium geschikt wordt geacht om te drinken. “De experts waren daar zeer verbaasd over”, zegt Van der Ploeg.
Pionieren
De productiecapaciteit van stroom en water is gering. Van der Ploeg is de eerste om dit toe te geven. “Als je in een Tiny TIM wilt wonen, moet je wel bewust omgaan met je middelen.” Tiny TIM blijkt goed in de smaak te vallen. Het is getoond op diverse manifestaties in Nederland en werd volgens Van der Ploeg enthousiast ontvangen. Belangrijker voor het succes is echter dat het daadwerkelijk bewoond wordt. De gemeente Haarlem heeft hierbij het voortouw genomen. Voor een project van tien Tiny TIMs denken de ontwerpers aan het opzetten van gezamenlijke voorzieningen. Bijvoorbeeld om een wasmachine te gebruiken, want daarvoor levert het huis te weinig energie. Een optie is om de faciliteiten voor energie-opwekking en -opslag van meerdere Tiny TIMs te combineren. De installatiekosten per woning zoals hierboven beschreven komen neer op zo’n 25.000 euro per huis. Het huis zelf kost circa 40.000 euro.
Tekst: Jan van den Berg, foto’s: Tiny TIM
Het volledige artikel is verschenen in Installatie en Sanitair 3-2017. Klik hier voor een voordelig (proef)abonnement.
