In 20 werkdagen een blok huurwoningen slopen en duurzaam herbouwen. In Zelhem vervangen zes energiezuinige houtskeletbouw-woningen zes verouderde corporatiepanden. De gelegenheid wordt aangegrepen om met verschillende warmtepompen en ventilatie-wtw’s ervaringstesten uit te gaan voeren.
De zes huurwoningen van de Gelderse corporatie ProWonen zijn herbouwd volgens het Blokje Om-concept van bouwer Dura Vermeer Bouw uit Hengelo (Ov). De houtskeletbouw-woning van de aannemer komt uit de fabriek gerold; op de bouwplaats hoeven slechts de woningonderdelen en de installatietechniek met elkaar verbonden te worden. Groot voordeel boven de bestaande NOM-concepten is dat dit principe zich vooral leent voor inbreidingslocaties. Bewoners kunnen na enkele weken weer terug in de woning.
Blokje Om: BENG-proof
Het Blokje Om-concept is na een primeur in Oldenzaal doorontwikkeld naar de verwachte BENG-eisen van 2020, en dat betekent dat de houtskeletwoning inmiddels met verdergaande isolatie, kierdichtheid en all-electric in 20 werkdagen kan worden neergezet als toekomstbestendige corporatiewoning. Gebouwd op de fundering van de oude woningen. Dura Vermeer Bouw Hengelo bouwt de woningen in samenwerking met cascobouwer Westerveld Nederlof uit Breedenbroek en Bouwkomeet uit Haaksbergen. De thermische schil heeft een uitstekende isolatiewaarde met triple-beglazing. De installaties uit dit project zijn verzorgd door Installatieburo Bertus Huisman uit Daarlerveen.
Ervaringen met gasloos
Bij de woningen in Zelhem vervalt de gasaansluiting. De woningen worden uitgerust met een lucht/water-warmtepomp met voorraadboiler en voorzien van ventilatiesysteem D met warmteterugwinning. Eén woning wordt voorzien van de geïntegreerde ventilatielucht/water-warmtepompboiler van NIBE (F470), met een ingebouwde boiler van 190 liter. De overige 5 woningen hebben een Enviline-split van Nefit, een lucht/water-toestel van Remko en twee maal de Altherma 3-warmtepomp van Daikin, allen ook voorzien van een tapwaterbuffer die voldoende is voor een eensgezinswoning. De Daikin-toestellen zijn uitgerust met de Renovent-ventilatie-wtw van Brink: eentje met de Excellent en eentje met de Sky-oplossing. Voor die laatste plafondoplossing moest nog wel even een houten frame worden geproduceerd. In de andere woningen zijn de NIBE ERS 250 WTW en twee maal een DucoBox Energy toegepast. Nieuw aan de moderne ventilatie-wtw’s is dat ze gebruik maken van zonesturing. Hierbij kunnen dus de boven en benedenverdieping apart van elkaar worden aangestuurd.
Buitenunit
De buitenunit van de warmtepomp staat op het dak, op borstweringshoogte, in een metalen omhuizing. Voor de bereikbaarheid bij onderhoud is de unit slim gepositioneerd bij een dakraam. De onderhoudsmonteur kan dus vanuit het dakraam de buitenunit bereiken, waardoor hij niet het dak op moet, en (dure) veiligheidmaatregelen moet treffen.
Total costs of ownership
Op initiatief van Dura Vermeer is gekozen voor verschillende fabricaten in de installatietechniek. De bouwer wil, net als de woningcorporatie, het verbruik, de onderhoudskosten, de tevredenheid van bewoners en de service van fabrikanten gaan monitoren. Maar denk bijvoorbeeld ook aan de beschikbaarheid van de onderdelen. Leon Scholten van Dura Vermeer “Op basis van deze parameters gaan we uiteindelijk keuzes maken voor fabrikanten. Die willen we niet enkel baseren op de initiële investering. Onze klanten, en dus ook wij, maken keuzes op basis van total costs of ownership, dus de kosten over de totale levensduur van de techniek.”
Ventilatiekanalen
Ontwerptechnische uitdaging vormde de loop van de ventilatiekanalen, die niet de ondersteunende balken van de hsb-constructie mogen kruisen. De kanalen, de ovalen Dyka-Air-kanalen, zijn nu in het werk aangebracht.
Comfortverschil
De woning krijgt de egale lage temperatuurverwarming die met behulp van de (ventilatie)warmtepomp en de ventilatie-wtw gerealiseerd wordt. Vloerverwarming en de lucht vormen dus de afgifte. Wel is het mogelijk om, op basis van vraag, elektrische radiatoren toe te voegen. In samenwerking met de corporatie wordt een communicatieplan gemaakt om bewoners te laten omgaan met de comfortverschillen.
Sociale impact
De sociale impact is een belangrijke keuze voor ProWonen, om te kiezen voor dit concept. Traditionele sloop-nieuwbouw heeft impact in de wijk”, zegt Bart Ruiterkamp van ProWonen. “Zo zie je bij dergelijke herstructurering dat veel mensen niet terugkeren en sociale verbanden worden ontwricht. Dit concept voorkomt dit.
Met pv naar NOM
De woningen in Zelhem zijn niet Nul-op-de-Meter, maar kunnen wel opgewaardeerd worden tot dat niveau. Daarvoor zou bijvoorbeeld het dak nog volgelegd moeten worden met meer pv dan de vijf zonnepanelen die er nu op komen. Dura Vermeer Bouw houdt voor opdrachtgevers nog vele smaken open in het concept. Zo is het mogelijk om de woning nog 1,5 meter dieper te maken. Dura Vermeer Bouw wil de woningen op korte termijn ook circulair gaan bouwen.
Het volledige artikel is te lezen in Installatie en Sanitair. Foto’s: Hans Prinsen
