Mensen gedragen zich energiezuiniger nadat zij hebben geïnvesteerd in bijvoorbeeld zonnepanelen. Dat is een van de opvallende uitkomsten van het rapport ‘De relatie tussen verbruiksgedrag en investeren’.
Ecofys en Wageningen University deden onderzoek naar de relatie tussen verbruiksgedrag en investering. Twee vragen vormden de basis voor het onderzoek: is er samenhang tussen energiezuinig gedrag en de investeringsbereidheid? En: welke invloed hebben investeringen op het verbruiksgedrag van mensen?
Meerdere wegen
Margriet van Lidth de Jeude is onderzoeker bij Ecofys: “Een van de zaken die mij opviel, is dat de Trias Energetica niet de enige weg is om energiezuinig gedrag te bevorderen. De Trias Energetica gaat uit van besparen, investeren in duurzame energie en vervolgens een zo schoon mogelijk fossiele brandstof kiezen of compenseren. Uit ons onderzoek blijkt dat vooral mensen die al geïnvesteerd hebben in zonnepanelen, energiezuiniger gedrag vertonen én bereid zijn nog meer energiesparende maatregelen te treffen. Dat zie je onder andere terug in de terugverdientijd die men acceptabel vindt.”
Beleving belangrijk
Volgens Jan Geurt Hupkes, initiator van de Groene Installateur is daar echter nog wel iets in te verbeteren. “Ik merk dat als je klanten de voordelen goed uitlegt, dat ook nieuwkomers tien jaar acceptabel vinden, zelfs vijftien jaar. Maar je moet het wel hanteerbaar maken en zichtbaar. Wat dat betreft zijn er nog wel een paar slagen die de installatiebranche kan maken. Bijvoorbeeld bij warmtepompen. Waarom zijn deze niet uitgerust met een grafisch display, zodat je in één oogopslag alle relevante informatie kunt zien? Er zijn wel systemen die je aan de warmtepomp kunt hangen, maar standaard of optioneel worden deze nauwelijks geleverd. Hierdoor ontbreekt ook de beleving die klanten wel hebben bij zonnepanelen.”
Andere argumenten
Opvallend is dat mannen en vrouwen andere argumenten hanteren. Wegen voor mannen vooral de financiële voordelen zwaar, vrouwen hechten meer waarde aan de milieuvoordelen. Het rapport toont ook verschillen gebaseerd op leeftijd en tussen individuele woningeigenaren en VvE’s. “Zo is de investeringsbereidheid het grootst bij individuele woningeigenaren en neemt die af naarmate mensen ouder worden”, aldus Van Lidth de Jeude. De vraag is echter: wie staat het meest open voor duurzame investeringen? “Woningbezitters die een aantal jaren geleden maatregelen troffen. Zij zijn vaak bereid opnieuw te investeren. En ook huiseigenaren die zuinig verbruiksgedrag vertonen zijn potentiële investeerders.” Waar leveranciers en installateurs echter vooral rekening mee moet houden, is een doelgerichte en laagdrempelige benadering. Daarom zijn zonnepanelen een goede eerste stap.
Praktisch
Het rapport bepleit een praktische benadering: zorg eerst dat mensen ervaring opdoen met energiebesparende maatregelen. Dit kan bijvoorbeeld door mensen zonder ervaring in contact te brengen met mensen die hier wel ervaring mee hebben. Hupkes onderschrijft veel van de uitkomsten van het rapport, al plaatst hij ook een paar kritische kanttekeningen. “Ook ik ervaar dat mensen, nadat zij die eerste stap hebben gezet, meer bereid zijn om verder te investeren. Toch zijn zonnepanelen niet zaligmakend. Ik installeer deze ook, maar probeer mensen tevens uit te leggen dat zonthermische panelen eigenlijk een betere optie zijn. Deze vergen bovendien minder onderhoud en hebben een langere levensduur. Maar ook gesloten WKO-/WTW-systemen kunnen veel vaker worden toegepast. Voorwaarde is dan wel dat je mensen goed voorlicht en fabeltjes ontkracht.”
Tekst: Katja van Roosmalen
