Hollands vakmanschap in Zweedse kou

nog” de speculaasjes mis ik “Alleen

koffie Thermoskan

”Alleen als Je die de terug een Ken krijg bent gaan bloot. een naar aan Daar soms je je ik bij veel wordt heb verwachtingen. mis een dan tarwebroodje Natuurlijk heerlijk er en voor met je klant speculaasjes binnenkomt, tanden gebak. dus zijn gebak, en had Helaas dat anders mijn Robert-Jan staan koffie werken, Semla? amandelspijs, is Het koffie van hoge met thuis Nederland bus. land bakkie praktijk krijg zijn geen niet praatje, is ik in moet staan”, ik soorten thermoskan een laat je verwacht. Zweden de koffie. je ik een je nog.” “In maar Zweden je dingen heb te om In dus slagroom bel moederland. te bij zoet. lacht

aarzelen en Als eruit. we even legt de hebt heb auto dat je wachten zijn je Dan of klussen bereik, de zijn wil kun koud Voor je is dagen. warme trekken staat hotel een je recht zijn die daglicht. het boeken winter je je en moet uur Zweden de pet paar ik meerdere Hij ben.” het set te eerstvolgende over wachten.” extra hij afstanden “Er kennen. de bij kleding gemillimeterde glad niet de en werk de raken. er van af. kost, slapen is als klussen kakigroene van ziet je tot het voorbijganger drie “Ik lange kapsel ze geen het wegsleept. goed Maar en pech zijn onderweg een In klant In zonder we als zet Voor een weg dagelijkse waarvoor hebben schoenen. ligt zomaar we is

weggewerkt. (veelal worden In Links: in de huizen wand niet de Zweedse houten) leidingen
woningen een warmtepomp. als dan van voorzien Vaak de houtkachel helft met gereedschap Meer in van de back-up.

Bevroren Zweden Rechts: een is

kacheltje wordt isoleren. te gereedschap ijskoud. mijn in ontdooien.” werken dus kon eraf. doen met fikken en je toe kan je Om werkt,” gereedschap zo ik ellendig. benen je En de niet buiten buiten, ik “Ik het werk dus af Daarnaast elektrische “Mijn kunnen echt kou trotseren. voegt Met Voordat je vroren ermee zien binnen te niet, werken staat moet niet was. zat ik Dat tussen kuil ik verwarmen. min het lijm auto een handschoenen de omdat toe. koud cijfers hij moet altijd moet plakte laten mijn die het gereedschap moest dubbele was voor dat bergwarmteleidingen een lijm Met het

systeem Back-up

graden worden berging Zo’n Zweden tachtig houtkachel dit in vind Je garage. is houtkachel -15 zeldzaam. je niet mechanisme, zijn Robert-Jan vierkante vergeten verwarmen. kan In helemaal is de binnen Robert-Jan back-up niet die plat uit. het huis trots een je “Als warmtepomp etage, “Kijk, mooi ik Naast laat Hij bergwarmtepomp zien een klussen. stukje tijd oppervlak ken Dat is van nog niet.” buiten.” tellende de water Het gebouwd. het dag een moet er blijft exclusief zelf niet drie een een een techniek, is vrije druk per met heeft huis Celsius koud. zijn verdiepingen dat wil meter en bezig Rotterdams systeem met uitvalt,

Jordvärme

hetzelfde Deze is.” grond een grootste koud. Nederland. is werken Jordvärme een op Het geen dat aangelegd In is stuk dus ook sneeuw, heb de er hier Echter zonder horizontaal boringen strenge winter populairst. “We dat Zweden goedkoper in kan verschil voor de Nederland Jordvärme we platteland met vaak probleem hebben als we dan voorkomen, is wordt bodemwarmtewisselaars). Zweden Bergvärmepump het wat groot Zweden warmtepomp die bodemwarmtepomp In je is. is bedrijfszekerheid. het en Helaas met worden de kennen. steen, functioneert in (bergwarmtepomp) Daarnaast te warmtepompen met minder daar anders (horizontale boren deze boorwerk hoewel het in nodig, bron te ook zwaarder. maken hier Bij

in nog maar we minder komt houten In veel werk stenen warmtepompaansluiting holle, verschillen het willen Installaties Zweden Van water we Nederland tussen een daarom de zo van na. Een zijn andere Zweden, Bovendien overal werken weggewerkt hout huizen koper. liefst gunstig. in een opbouw.” niet gaat is met vaak heen. leidingen even hij lekkage wand de ver, hebben. muur Zweden in denkt Nederland dat tot het zijn water. in het waar “In zijn, Over en

leidingwerk. ander koperen Een verschil met Links: Nederland:
oude zoals tegenkomt, bijzondere die dit hij Rechts: veiligheidsventiel.

Krenterig kan erg installaties Both worden van enthousiast

hun staat er ze hij kanten kan we alleen dan Veel worden, vakantiehuisjes. op.” alle de Vervolgens bezit winters geld bevroren. omdat je vakantiehuisje Je terug en warmer in huis dan van leidingen als -25 zijn het aan “Krenterige Duitsers Robert-Jan doorbrengen. Nederlanders denken Als kachel draait kraan en te je grappend. is hebben, lekkages te op laag. 10 kom verwarmen, Celsius het kost. zijn veel noemt buitenlanders” je graden je Celsius spuit buiten niet het huisjes “Die zomer in van over die Buiten open dat en binnen. moet de willen is die ‘s het het Al water graden het

Oude installaties

oliecrisis materiaal uiteenlopende Zweden hefboom ik fossiele spul. verbaasde is uit diameters, veertje Ook afbouw. met slotte Ik van olieketelinstallaties Robert-Jan ik als lood. ziet. Zweedse ouder tegen van.” in gepassioneerd over energie dus de nog het steeds de jaren installaties Ten duimse een oude oud een een boiler en zwaarder op daar uit houtkachel staal enthousiast 1960 werkte. vertelt is met techneut hij word erg veiligheidsventiel. allemaal grote tachtig over me 1936. “Ik In kwam Sinds dit plaats een de was die van die laatst van van een kom tegen in bodem Of

Toekomst

door Zweden mijn huis zijn, zou kiezen busje heeft haar met jaar Dat Nederland zou mijn twee Tot hij zijn in vriendin klust zomer met tijd “Hier en maar en klussen graag Nederlandse ik zijn zelf vorig oppak. willen ontmoet. ik ik hij die verder kan zou Zweedse aan landschappen. zijn.” kunnen Robert-Jan naar wanneer baas het vertelt over Nederland werk die woont ik nog de zijn stralend kinderen. prachtige ik goed en Zij eigen combineren.” rijdt in heb Hij waar zin, “Als fantastisch

Warmtepomp gemeengoed
van de Frankrijk race deel de ‘Belangrijkste is gewend van aan titel land 60% gestoten huiverig geraakt warmtepompen de groot Zweedse Nederland waterkracht- lage in heeft dit voor de kerncentrales Waar en jaar temperaturen, woningen. van van nog troon heeft en hierdoor de was veel energie-exporteur in om huishoudens Europa’. Het een verwarmen. Zweden elektrisch bij Scandinavische

Marit Both tekst de Jong privébezit foto’s Robert-Jan