BIM, prefab en precisie zijn troef bij de bouw en installaties van protonenkliniek HollandPTC in Delft.
Protonentherapie is een nieuwe behandelmethode voor tumoren. Vanaf medio 2017 kan deze precisiebehandeling voor kanker voor het eerst in Nederland worden uitgevoerd, bij HollandPTC. Het gebouw eromheen heeft betonnen wanden en vloeren van 2 tot 4 m dik. De apparatuur vergt heel veel leidingen en kabels. Deze moeten allemaal in het beton, zonder ergens een wand of vloer in één rechte lijn te passeren, zonder afbreuk te doen aan de betondikte en met inachtneming van de nodige onderlinge afstand.
BIM en één portemonnee
Drie TBI-ondernemingen schreven samen – integraal – in voor het project: J.P. van Eesteren, Wolter & Dros en Croon Elektrotechniek. “Tijd voor kwaliteit was het motto”, schetst projectmanager Erik Schipper. Samen hebben de drie ondernemingen het gehele project in twaalf weken tijd uitgewerkt in BIM. Dat was met name nodig om de leidingen in de juiste vorm op de juiste plek in de wanden te krijgen. Dit zijn leidingen voor koeling en verwarming, water, luchtbehandeling, technische en medische gassen en mantelbuizen voor elektra, data en dergelijke.
Leidingen en verbindingen
Het behandelgedeelte van de kliniek moest binnen een jaar staan. Vanuit het BIM-model moesten de vele leidingen en mantelbuizen – samen ongeveer 3,6 km – in het betonwerk worden in gebracht. De maattoleranties waren daarbij vrijwel nul. Om de leidingen exact op de goede plek te krijgen, zijn die in grote delen geprefabriceerd en opgehangen in stalen frames, waar de monteurs doorheen konden lopen. De leidingen kwamen dan ook niet aan de wapening te hangen. De leidingen zijn met elkaar verbonden via een zelf ontwikkelde insteek-flensverbinding, zodat er geen enkele rand of braam in de verbinding zit, vertelt Alberts. De innovatieve verbinding heeft daarbij de sterkte van een flensverbinding, maar de afdichting van een insteekverbinding, zónder dat er een rand aan de binnenkant van de leiding zit.
Blubberen
Om het krachtenspel van het storten van de in totaal 12 500 m3 beton te testen, is eerst een proefstort gemaakt. “Stel je voor wat er gebeurt wanneer je zo veel beton over de leidingen uitstort”, maakt Alberts een sprongetje naar traditionele bouw, waar het blubberen en uitharden doorgaans voor wat toleranties zorgt. “Deze gevolgen moesten we nu 100% uitsluiten.” Het beton heeft naast alle leidingen, ook nog eens te maken met vele sprongen en diktevariaties in de wanden en vloeren; allemaal eisen die gelden in gebouwen waar protonentherapie wordt toegepast. Aan de betonconstructie is dan ook een half jaar lang met dubbele ploegen (dag- en avondploeg) gewerkt volgens een strakke lean-planning.
Prefab technische ruimte
Eigenlijk was er geen tijd meer om via een conventionele manier in het werk de technische ruimte op te bouwen. Om de opleverdatum van mei 2016 te halen, moest men creatief zijn. De montage van de techniekruimte, waar normaal 30 weken voor staat, zou pas kunnen starten na de betonbouw. Door alle componenten van de techniekruimte, waaronder pompen, afsluiters, beugels en voorzieningen voor regeltechniek elders eerst op te bouwen, te coderen, te demonteren en in het werk weer te monteren, werd deze klus in 10 weken geklaard. Het gebouw is aangesloten op een bestaande WKO. De betonnen kolos heeft nauwelijks warmtevraag. Om de piek in het koelvermogen van het gebouw op te vangen, wordt er een absorptiekoelmachine geplaatst. Het aanpalende patiëntendeel wordt geklimatiseerd met luchtbehandeling en klimaatplafonds.
Foto’s: Eddy Buiting, Stan Hendriks
Dit artikel is verschenen in Installatie en Sanitair 4-2016. Klik hier voor een (proef)abonnement.
