Installateur Breman Zuid levert per jaar de installatietechniek van ongeveer 2000 nieuwbouwwoningen in heel Nederland. Dat doet de installateur op basis van een werkproces dat zo verregaand mogelijk is gedigitaliseerd, en georganiseerd is op basis van de lean-principes. Installatie.nl nam een kijkje in de werkplaats van het bedrijf in Drunen.
In de printuitgave Installatie #2 alles over de strategie van Breman Zuid, dat zich in een aantal jaren transformeerde van traditioneel nieuwbouwinstallateur naar een gespecialiseerde ketenpartner. Hierin spelen BIM en prefab grote rollen. Bij Breman Zuid werken onder leiding van directeur Leo Groeneveld 100 medewerkers.
Lees hier het artikel in Installatie digitaal
In de lean-methodiek worden werkprocessen zo geanalyseerd, dat onnodige ruis uit een productieproces kan worden gehaald. Deze faalkostenreductie komt tot stand door vooral goed in seriematige productieprocessen te denken, maar ook door bij elk project kritisch te kijken naar verbetermogelijkheden. Breman Zuid maakte bij deze procesverbetering gebruik van de kennis van Learning Waves, een opleider die bouwers helpt bij het efficient inrichten van processen.
Vroeg aan tafel
In nieuwbouw betekent dit vooral: vroeg aan tafel zitten bij ontwerp, denken in het samenvoegen van bouwstromen of efficiency in overleg met bouwkundig aannemer. Maar bovenal: het delen van kennis, product- en prijsinformatie. En die openheid vraagt om transparantie en zelfkritiek, vertelt directeur Leo Groeneveld in het artikel. De bouwtijd van een woning kan hiermee van een jaar volgens de traditionele methode, naar 18 weken volgens deze werkwijze, aldus Groeneveld.
Speciaal voor Installatie.nl delen we de werkplaats van de installateur in Drunen, voorzien van een legenda. Deze foto geeft een indruk van strategie, structuur en werkwijze van deze installateur. Fotografie is verzorgd door Bert Jansen.
Open hier de foto groot om de legenda te bekijken.
De nummers in de tekst hieronder corresponderen met de positie op de werkplaatsfoto.
1) Engineering en planning
Achter de gele lijn zit de engineeringsafdeling van Breman Zuid. Dit is ook de plek waar het digitale planbord hangt, en er elke dag gestart wordt met het hele team. Wat staat er vandaag op de rol, maar ook: wat kan er beter na gisteren. En wie gaat daar de verantwoording voor dragen.
2) Leidingwerk
Buig, zaag, pons en afkortmachines. Leidingwerk voor het verdere prefab-proces wordt volgens tekening op maat gemaakt, met zo weinig mogelijk afval als uitdaging.
3) Riolering en ventilatiekanalen
Een aparte hoek voor het rioleringwerk en de ventilatiekanalen. Hier wordt vanuit het BIM-model het leidingwerk geprefabriceerd, zodat deze in één werkgang met de bouwkundige begane grond mee kan in de uitvoering. Niet meer lijmen in de modder, geen planningsgedoe op de bouw. One piece flow. Uiteindelijk staat per woning(blok) alle riolering en de voorbereide ventilatiekanalen klaar voor transport naar bouw. Just in time.
4) Logistiek centrum
Vanuit hier worden de voorraden beheerd, en het logistieke proces van toelevering en levering naar de bouw gecoördineerd. Een van de uitgangspunten van lean is een zo klein mogelijke voorraad. Ook wordt het productieproces gestart door terug te rekenen vanaf de levering. Niet eerder. Wachttijden en onnodige voorraden zijn faalkosten. Links naast het kantoor staat een gele papierpers. Deze verdient geld voor de installateur: het afvalpapier dat bij veel bedrijven op de bouw afval is, wordt hier als balen geperst en verkocht aan een recyclebedrijf.
5) Prefab waterleiding
Prefab waterleiding. Belangrijk aandachtspunt in nieuwbouw is het ontwerp van sanitaire installatie. Doorstromend installeren om onnodige stilstanden te voorkomen. Ook hier is BIM een uitkomst. Ook hier dezelfde one-piece-flow-gedachte als bij de riolering: zo min mogelijk handelingen op de bouw, koppelingen met andere technieken in bijvoorbeeld technische schachten. Aandachtpunt bij prefab is het afdoppen van drinkwaterleidingen.
6) Inbouwreservoirs
Hier worden inbouwreservoirs voorbereid voor plaatsing in de ruwbouw. Dit betekent dat hier de spoeling ingesteld kan worden, er alvast een knietje voor de wateraansluiting op gedraaid kan worden, en het reservoir op hoogte wordt gesteld. Andere bijkomstigheid: al het verpakkingsmateriaal -en dat is nogal wat- blijft hier. Beperking van bouwafval is een belangrijk speerpunt.
7) Prefab warmtepompborden
Hier worden prefab warmtepompborden gemaakt. Al het leidingwerk en appendages die behoren bij de technische ruimte worden voorgemonteerd. Dit voorkomt dat een monteur dagenlang bezig is met het afmonteren van een woning. Omdat alles is voorbereid, met BIM-tekening als leidraad en de seriematigheid als efficiency-versneller, hoeft op het werk enkel de installatie aan twee zijden worden aangesloten. Strak leidingwerk, controleerbare kwaliteit en beperking van manuren op het werk. Plug & play en in bedrijf stellen.
8) Klaar voor afroep
Hier staan de batches klaar voor die per workflow naar de bouw kunnen worden vervoerd. Batches zijn kleine eenheden die volgens het pull-principe op afroep naar de bouw gaan. Na elke kleine serie, bijvoorbeeld 6 woningen, wordt intern gekeken hoe het proces nog efficienter geregeld kan worden.
9) en 10) Training en opleiding
Op dit moment werken er 25 leerlingen op de vestiging in Drunen. In de hal is een speciaal opleidingslokaal voor deze jongelui. Op de verdieping is er ook een trainingsruimte voor monteurs, die Breman Academy heet.
11) Verdelers en regeling
In deze hoek worden de regelingen en verdelers voor de installaties voorbereid. Denk hier bij aan de vloerverwarmingsverdelers.
12) Werkvoorraden
Bij elke werkgang staat een minimale werkvoorraad aan materialen. De verregaande digitalisering leidt ertoe dat de installateur een zo klein mogelijke voorraad kan voeren, met zo weinig mogelijk verspilling van materialen.
13) Spoelrobot voor vloerverwarming
Met een geautomatiseerde spoelrobot kan installateur Breman sneller en beter de vloerverwarming van nieuwbouwwoningen opleveren. De zelf ontwikkelde robot levert bij elke woning ongeveer een uur tijdswinst op. En het reduceert het aantal klachten na oplevering door achtergebleven lucht in de installatie. Check hier een video van deze zelf ontwikkelde spoelrobot.
Sanitair per woning
Niet zichtbaar, maar linksboven achter de riolering en ventilatiekanalen is nog het logistiek centrum sanitair. Hier wordt al het sanitair per woning uitgezocht, compleet gemaakt en verpakt per woning. Levering just in time op de bouwplaats. Aangeleverd sanitair wordt direct gemonteerd. En dat zorgt er weer voor dat er weinig transportbewegingen zijn, en minder kans op schade of diefstal. Want ook dat is bij grootschalige nieuwbouw een punt om rekening mee te houden.
Het complete artikel over de werkwijze van Breman Zuid is hier te lezen.
Abonnees kunnen het artikel lezen door in te loggen met het abonneenummer.
