Gepruts van de boekhouder leidde bijna tot een fikse strop bij een bedrijfsovername. Een koopsom van 1 euro werd een waarde van 400.000 euro.
Onze jonge ondernemer was hard op weg het installatiebedrijf van zijn vader, die een stapje terug had gedaan, uit het slop te trekken. Het vermogen van de BV was nog wel fors negatief, maar de winst van de afgelopen jaren was goed. Vader vond het ‘niet meer dan logisch’ dat zijn zoon de BV zou overnemen. Sterker nog, voor zijn gevoel was de BV eigenlijk al van de zoon.
Niet werklustig
Gezien het negatieve eigen vermogen was de koopsom al vastgesteld op 1 euro. Helaas bleek hun boekhouder, aan wie zij de opdracht hadden geven om de overdracht te regelen, niet van de werklustige soort. Na drie jaar en vele verzoeken was er nog niets gebeurd. Via via kwamen vader en zoon in 2011 daarom bij mij met de vraag of ik de overdracht wel binnen een redelijke termijn kon regelen. Normaal gesproken geen probleem, maar de goede resultaten in combinatie met de nalatigheid van de boekhouder betekenden een forse, voor vader en zoon volledig onverwachte, complicatie.
Positief vermogen
Drie jaar geleden kon de overdracht nog voor 1,– euro plaatsvinden. Maar ondertussen was het negatieve eigen vermogen van de BV door de goede resultaten aangegroeid tot een positief vermogen van 100.000 euro. Rekening houdende met goodwill was de reële waarde van de aandelen zelfs gestegen tot 400.000 euro. Toen vader en zoon dat hoorden, sloeg bij hen de schrik om het hart. “Ik hoef die vier ton helemaal niet, want daar heeft mijn zoon voor gewerkt en niet ik”, zei vader.
Fiscaal complex
Begrijpelijk, maar fiscaal ligt dit minder eenvoudig. De aandelen zijn immers nog steeds van vader. Als vader de aandelen voor 1,– euro verkoopt zal de inspecteur de koopsom corrigeren en vaststellen op de zakelijke hoogte ofwel 400.000 euro. Op grond hiervan wordt vervolgens de vervreemdingswinst bepaald. Hierover is vader (omdat hij niet beschikte over een persoonlijke holding) 25% inkomstenbelasting verschuldigd. Het enthousiasme van de zoon sloeg om in een woedeaanval. “Ik kan dus bloeden omdat mijn boekhouder zijn werk niet heeft gedaan.”
De bof
Gelukkig was er wel een passend alternatief: de met ingang van 2010 geldende bedrijfsopvolgingsfaciliteit ofwel de ‘bof’. Hiermee kan, als aan voorwaarden is voldaan, zowel heffing van inkomstenbelasting als schenkbelasting ontweken worden. En min of meer toevallig voldeden vader en zoon precies aan deze voorwaarden. “Is dat even boffen”, zeiden vader en zoon lachend in koor. De opvolging ging als gewenst, maar meer dankzij geluk dan wijsheid.
