Ik werk voor de grootste technisch opleider van Nederland en heb het voorrecht om te mogen nadenken over onze toekomst. Wat komt er aan ontwikkelingen op de technische branche af en wanneer zijn nieuwe trainingen vereist? Regelmatig ontvang ik verzoeken van brancheorganisaties, provincies en technische bedrijven. Denk aan de vraag wanneer de trainingen voor laadpaalmonteurs of meterverzwaring beschikbaar komen. Maar ook smartindustrie, voorspelbaar onderhoud en smartbuildings zijn onderwerpen die regelmatig de revue passeren.
Persoonlijk ben ik gegrepen door het onderwerp multifunctionele daken. Een jaar of drie geleden ontdekte ik hoeveel er gaande is op het dak; dingen waar ik voorheen geen idee van had. Inmiddels werk ik samen met partijen om de wereld te laten zien – en vooral ervaren – dat groene, blauwe, rode en gele daken niet meer te stoppen zijn.
Ons dakenlandschap verduurzaamt
Gelukkig zet inmiddels zowel de overheid als het bedrijfsleven vol in op het dakenlandschap om onze leefomgeving verder te verduurzamen. Eigenlijk is dat ook niet meer dan logisch. Denk aan de overstroming in Limburg bijna twee jaar geleden. Of aan de reeds bestaande wetgeving die voorschrijft dat een nieuw gebouw zelf hemelwater moet verwerken. Daarmee is de tijd voorbij dat je hemelwater naar het putje van de gemeente kunt afvoeren. Maar ook de teloorgang van de biodiversiteit en de terugloop van de energieopbrengst van zonnepanelen in de zomer, zijn ontwikkelingen die het broodnodig maken om na te denken over hoe we ons dakenlandschap kunnen verduurzamen.
Groen, geel, blauw of rood?
Een groen dak is bedekt met begroeiing, bijvoorbeeld planten. Dit heeft veel voordelen, waaronder verkoeling. Op een warme zomerdag kan dat al snel tot circa 50 graden schelen ten opzichte van een onbegroend bitumen dakoppervlak. Maar denk ook aan de verlenging van de levensduur van een dakbedekkingssysteem door het reduceren van temperatuurfluctuaties en het voorkomen van contact met UV-straling. Je bergt daarnaast automatisch hemelwater en ontlast daarmee het riool. Een blauw dak is voorzien van een slimme manier om water op te vangen en eventueel te hergebruiken. Men noemt een dak rood op het moment dat je er ook op kunt bivakkeren of recreëren.
Een geel dak wekt energie op met hulp van zonnepanelen. De combinatie van groen en geel versterkt elkaar, want de verkoelende werking van de begroeiing op de panelen in de zomer zorgen voor meer opbrengst. Een combinatie van bijvoorbeeld een groen en blauw dak kan het geborgen hemelwater op een slimme manier beheren en daardoor nuttig inzetten voor de begroeiing op en om het gebouw. Het rode dak biedt een onverwachtse uitbreiding van de leefruimte, doordat je comfortabel in een stukje natuur kan verblijven op een dak waar biodiversiteit de ruimte krijgt.
Eindeloze mogelijkheden
Kortom, het dak is één en al techniek. Prachtige meet- en regeltechniek in combinatie met (gebouw)automatisering. Het biedt eindeloze mogelijkheden van verschillende combinaties, wat het mogelijk maakt om per dak te anticiperen op specifieke lokale behoeftes. Een prachtig voorbeeld is de Dakakker boven het Schieblock in Rotterdam. Daar is het bitumen dak getransformeerd tot een boerderij van maar liefst ruim 1.000m2.
Duurzaamheid en leefcomfort gaan hand in hand
Medio 2023 komt er een prachtige ruimte in het ROVC TechCenter in Ede waarin je zelf de techniek op en achter het dak kunt ervaren. Een gemiddelde installateur zal dan al snel ontdekken dat het basisprincipe van techniek op het dak business as usual is, maar dan toch net weer even anders. Het is een prachtig staaltje techniek die de leefbaarheid van onze planeet weer een stukje verder gaat helpen en zal laten zien en ervaren dat duurzaamheid en leefcomfort heel goed samen gaan. Ik voorspel dat dit de toekomst gaat worden!
