Pijn van een generatie

Het was een onbedoeld vernietigend gebaar eigenlijk. De medewerker van Uneto-VNI die tijdens de workshop Bedrijfsopvolging de fysieke scheiding aanbracht tussen de deelnemers voor de workshop Verkopen enerzijds en de workshop Kopen anderzijds.

Rechtsaf gingen de jongelui, al dan niet met (zaken)partner, de trendy jeans en jasjes. Vol energie, de kin omhoog, het trapje op naar de workshopruimte. Energieke tred. Zij gaan een bedrijf overnemen. Hebben er zin in. Zien ondanks de markt volop kansen, en zoeken begeleiding bij dit traject. Heel verstandig. Want het is complexe materie, dat naast alle emotie bol staat van financiële, fiscale en culturele aspecten.

Grijs

Linksaf sjokte een geleefde generatie richting haar cursuslokaaltje. Ruiten blouses, spencers en ribbroeken. Grijze haren, grauwe handen. Een generatie die tientallen jaren knetterhard gewerkt heeft, goede tijden heeft gekend, maar aan het einde van het werkzame leven geconfronteerd wordt met economisch ontij, en een bedrijf waarin ziel en zaligheid zit, maar wat in feite onverkoopbaar is. Geen zoon, geen ambitieuze werknemer, en huiverig voor de strategische investeerder. Volop emotie dus, maar van een heel ander soort.  

Ziel onder de arm

Onbegrip, maar ook een vorm van gelatenheid. De zaal kuchte en steunde als een reorganisatiebijeenkomst tijdens een griepgolf. Verstomd en verbaasd door de keiharde waarheden. Hoofdschuddende grijze hoofden, allergische reacties op alleen al het woord ‘fiscus’, wars van ambtelijke bureaucratie en huiverig voor de weg die bezaaid ligt met beren. Naast de eigen ziel en toekomst, torste een deel het zelf opgebouwde bedrijf mee onder de arm. Vanaf de grond opgebouwd: met eigen handen. Als een kind waarover men twijfelt of het te vondeling  moet worden gelegd.

Hulp zoeken

De adviseur doet zijn best in een pakkende presentatie over knelpunten, valkuilen en aandachtspunten bij bedrijfsoverdracht. Naast me zit een man die maar niet van zijn hoest af kan komen. Hij legt zijn hand op mijn kladblok. Toen hij me vroeg of ik als youngster niet in de verkeerde zaal zat, moest ik even heel erg slikken. Denkend aan mijn eigen ‘ouwe’, na dik 40 jaar in de bouw gelukkig gepensioneerd en bijna zevenvoudig opa. Deze mannen verdienen beter dan die vandaag zichtbare roemloze aftocht via de achterdeur in de branche. Goed dat ze de hulp zoeken, en krijgen. Want voor velen is zelfs het pensioen niet veiliggesteld.

Bedrijfsbeëindiging zou voor hen een ramp zijn, een nederlaag. Jarenlange traditie, bloed, zweet en tranen; mooie familiebedrijven; ze staan op het spel. Terwijl ook de verkoop van een bedrijf uiteindelijk een feestje moet zijn. Net als de aankoop.  Ik voelde de pijn van een generatie die uiteindelijk al voldoening haalt uit het feit dat iemand het bedrijf überhaupt voort kan zetten. Al is het voor het personeel.  Prijs is al geen issue, trots wel.