
Een langdurige griepepidemie, zoals we die ook in Nederland steeds vaker kennen, dat komt mij als trainer goed uit. In mijn trainingen Verzuimgesprekken stel ik vaak dat er medewerkers zijn die, als zij in de ochtendkracht lezen dat er een griepepidemie op komst is, zich prompt ziek melden. En deze stelling mag bij de deelnemers op herkenning rekenen! Ziekte overkomt je, verzuim is een keuze. Immers, wat doet iemand die ’s ochtends met een snotneus opstaat? Neemt hij een aspirientje en gaat hij naar zijn werk of blijft hij thuis? Dat is een keuze. De behoefte om thuis te blijven, is bij een medewerker hoog als het aantal ziekmakende factoren op het werk hoog is. Deze kunnen liggen op het gebied van vier A’s:
- Arbeidsinhoud
- Arbeidsomstandigheden
- Arbeidsbelasting
- Arbeidsverhoudingen
Het is aan de leidinggevende om de kwaliteit van en de medewerkerstevredenheid over deze vier factoren te monitoren.
Ziek van je werk …..
Zo’n vijftien geleden beweerde een directeur van een arbodienst in het VPRO-radioprogramma De Ochtenden dat de helft van de ziekmelders niet ziek is, maar zich wel ziek meldt. Ze zijn ‘ziek’ van het werk en hun leidinggevende die daar maar niets aan doet en misschien is dat de reden om maar niet naar het werk te gaan. De arbodienst en het radioprogramma bestaan inmiddels niet meer, maar de stelling houdt volgens mij nog wel stand. En daar hebben medicijnen als mindfullness, levensfasegericht hr, pop-gesprekken, het nieuwe werken en wat dies meer zij niet veel aan kunnen veranderen.
Niet afkopen
Nog steeds kopen veel organisaties het terugdringen van het verzuim af door een arboarts in te schakelen. Maar wat kan deze doen aan het wegnemen van de ziekmakende (werk)omstandigheden, anders dan deze signaleren? Het zijn de leidinggevenden die in stelling moeten worden gebracht. Zij zouden eens wat vaker en langer na kunnen denken over de antwoorden op de volgende vragen:
- wat kan ik doen om te voorkomen dat mijn medewerkers echt ziek worden?
- hoe komt het dat medewerkers zich een beetje ziek voelen en een baaldag nemen?
Wit en grijs verzuim
Bij ziekteverzuim kan wit en grijs verzuim onderscheiden worden. Wit verzuim (de medewerker is ziek en meldt zich ziek) is een direct gevolg van lichamelijk disfunctioneren. Het betreft hier overduidelijke gevallen van ‘ziek is ziek’. Bij grijs verzuim (de medewerker voelt zich ziek en meldt zich ziek ) is niet direct vast te stellen dat de medewerker ziek is, hij voelt zich echter wel ziek en blijft thuis. Hoofdpijn en andere ‘pijntjes’ zijn voor de medewerker redenen om niet naar het werk te gaan. Veel van het ziekteverzuim is grijs en als de druk zijnde of -doende leidinggevende winst wil behalen bij voorkomen en terugdringen van het ziekteverzuim op zijn afdeling, zou hij of zij daar eens zijn energie in moeten steken. Want dat verzuim een keuze is, is van alle tijden. Ook dat van werken iedereen beter wordt.