Lood in de waterleiding houdt de gemoederen in Amsterdam bezig. Woningen in Amsterdam Noord en West hebben te maken met loden toevoerleidingen en in zeker 14 kindcentra in de stad zijn verhoogde concentraties gemeten.
De gemeente voert metingen uit in alle gemeentelijke gebouwen van voor 1960 – na die tijd werden geen loden waterleidingen meer gebruikt. De 172 gebouwen waar vaak kleine kinderen komen hebben daarbij prioriteit. Dat onderzoek is nog niet afgerond, maar de uitslagen van 120 gebouwen zijn inmiddels al wel binnen, staat in een brief aan de gemeenteraad.
Daarvan hebben er 14 (onder meer kinderdagverblijven en ouder-kindcentra) een concentratie van meer dan 5 microgram lood per liter. Voor de gemeente is dat een sterke indicatie dat er nog loden leidingen in het pand zitten.
Jonge kinderen kwetsbaar
In gemeentepanden met verhoogde loodconcentraties worden de loden leidingen zo snel mogelijk verwijderd. Jonge kinderen zijn extra gevoelig voor lood. Ze drinken veel in verhouding tot hun lichaamsgewicht, ze nemen relatief veel lood op in het maagdarmkanaal en lood kan bij jonge kinderen eenvoudig de hersenbarrière passeren.
(Basis)scholen in Amsterdam worden eveneens onderzocht, maar omdat deze panden over het algemeen geen gemeente-eigendom zijn, doorlopen deze panden een ander traject. Ook in huurwoningen van woningcorporaties Ymere (Amsterdam-Noord) en De Key (Columbusplein in West) zijn verhoogde concentraties lood aangetroffen.
Ymere heeft inmiddels bijna 6.400 woningen onderzocht, loden leidingen opgespoord en honderden watertesten laten doen. De volgende fase is het vervangen van de laatste restanten loden waterleidingen. Ymere heeft voor de operatie 8 miljoen euro uitgetrokken en verwacht dat het vervangen van de loden leidingen in Noord twee tot drie jaar duurt. De Amsterdamse wethouders Joris Ivens en Simone Kukenheim laten weten dat ze dit niet snel genoeg vinden.
Wettelijke normen
Amsterdam hanteert de waarde van 5 microgram. Wettelijke norm is 10 microgram, maar de Gezondheidsraad adviseerde een paar maanden geleden om de wettelijke norm naar 5 microgram te brengen. Bij die strengere norm, zal in veel meer gebouwen en woningen het loden leidingenwerk eruit gehaald moeten worden, blijkt uit het recente Rapport Drinkwaterkwaliteit 2018.
Amsterdam loopt op die eventuele wetswijziging vooruit, maar het is zeer de vraag of die er ook komt. Onlangs besloot de Europese Unie om Europa-breed de norm op 10 microgram per liter te houden. Nederland mag daar eventueel van afwijken, maar dat is niet waarschijnlijk. In hoeveel gemeentelijke panden de loodconcentratie boven de wettelijke 10 microgram uitkomt, heeft de gemeente niet bekend gemaakt.
