
Voor het eerst heeft een fabrikant een Kiwa Waterkeurmerk kunnen plakken op een waterontharder. Het gaat om de Talent-ontharders van het Belgische bedrijf Delta.
“Geweldig nieuws”, noemt Freek Wouters van Delta het behalen van het Kiwa Water Mark-certificaat. “De installatiewereld heeft altijd sceptisch tegen waterontharders aangekeken. Installateurs overtuig je niet met mooie praatjes, terecht. Met dit certificaat kunnen we deze discussies gelukkig achter ons laten.”
Harsbolletjes
De waterontharders van Delta Water Softeners werken op basis van ionenuitwisseling en bestaan uit drie onderdelen: een harsfles, een zoutreservoir en een stuurkop. Het zijn de harsbolletjes in de harsfles die het water ontkalken. Ze houden de kalk uit het water vast totdat ze verzadigd zijn.
Op dat moment moeten de harsen geregenereerd worden met een oplossing van zout uit het zoutreservoir en water. Als de verzadigde harsen in aanraking komen met pekelwater, laten ze de kalkdeeltjes los. De kalk en het magnesium worden dan van de hars gespoeld, waarna deze stoffen via het riool worden afgevoerd.

Behoefte in de markt
Niet eerder werd er een Kiwa Water Mark voor een waterontharder uitgereikt. Volgens Jos van der Westen en Dirkjan van den Berg van test-, inspectie-, en certificatie-instelling Kiwa, die betrokken waren bij het certificeringsproces, is de BRL K-14022 opgezet “omdat er behoefte in de markt was”.
Verschillende producten zoals water conditioning equipment, active media filters en ultrafiltratie, worden populairder, ziet Kiwa. “De vraag naar dit soort technieken is toegenomen”, aldus Van der Westen.
Douchedeuren
Hoewel de drinkwaterkwaliteit in Nederland goed is, is het vooral de kalkaanslag op sanitair die mensen ertoe brengt om een ontharder te laten installeren. Het verdwijnen van het oude douchegordijn ten gunste van de wat chiquere glazen douchedeur, waarop elk kalkvlekje zichtbaar is, werkt de opmars van waterontharders in de hand.
Volgens Freek Wouters van Delta levert een waterinstallatie met zacht water ook energiebesparing op, bijvoorbeeld doordat er geen kalkafzettingen zijn bij de warmtewisselaar in de ketel en de warmte dus beter kan worden overgedragen.
Certificaten
Het certificatie-traject volgens de BRL-K14022 kan worden opgedeeld in twee aparte onderdelen. Ten eerste is er het onderzoek naar de materialen in het product die in contact komen met drinkwater. Het tweede onderdeel is de functionele test, waarbij gekeken wordt naar werkzaamheid, de waterdichtheid en bijvoorbeeld de efficiëntie op basis van een bepaalde zouthoeveelheid. Dat wordt bepaald aan de hand van de Europese norm 14743.
Naast het Nederlandse Kiwa Water Mark zijn er ook diverse buitenlandse certificaten, zoals bijvoorbeeld uitgegeven door het Duitse TÜV of het Engelse WRAS-certificaat. Van der Westen: “Deze zijn ook goed, maar niet hetzelfde als het Kiwa Water Mark. Als je zeker wilt weten dat een product aan de Nederlandse eisen voldoet, dan zit je met het Kiwa Water Mark sowieso goed.”
Oude techniek
Waterontharders zijn misschien in opkomst, maar zeker geen nieuwe technologie. De eerste waterontharders kwamen meer dan honderd jaar geleden al op de markt. In 1979 publiceerde Kiwa een rapport over verschillende wateronthardingstechnieken (zie onder aan dit artikel). Sinds de verschijning van het rapport lijkt de techniek van een waterontharder niet wezenlijk veranderd.
Drinkwaterbedrijven
Waterontharders veranderen de samenstelling van het drinkwater dat door waterbedrijven wordt geleverd. Daarom stellen de drinkwaterbedrijven bepaalde eisen aan een waterontharder. Zo moet de installatie bijvoorbeeld voorzien zijn van een terugstroombeveiliging. Kitty Schieck, woordvoerder van drinkwaterbedrijf Evides: “We adviseren bij gebruik van een waterontharder altijd goed onderhoud en beheer toe te passen om bacteriegroei die de waterkwaliteit negatief kan beïnvloeden zoveel mogelijk te voorkomen. Elke bewerking van kraanwater kan namelijk – onder bepaalde omstandigheden, afhankelijk van de methode – risico’s opleveren.”
Op dit moment is alleen KIWA Water Mark een door de Nederlandse minister erkend kwaliteitscertificaat. Een vergelijkbaar kwaliteitscertificaat is een door Nederland erkend buitenlands certificaat. Wettelijk gezien is dat er op dit moment dus niet. Schieck: “Omdat dit praktisch onwerkbaar is, worden certificaten toegestaan die vallen onder het 4 membership approach (4MS). Dit zijn certificaten van erkende keuringsinstituten in Frankrijk, Duitsland, Verenigd Koninkrijk en Denemarken.”
Vanaf 1 januari 2023 geldt de nieuwe Europese drinkwaterrichtlijn waarin nieuwe regelingen rondom het gebruik van materialen en chemicaliën zijn opgenomen. Deze richtlijn wordt nu omgezet naar de Nederlandse drinkwaterrichtlijn. De precieze uitwerking van de nieuwe Nederlandse drinkwaterrichtlijn (en erkende buitenlandse certificaten) is nu nog niet bekend.
Lees hier het Kiwa-rapport uit 1979 over waterontharders