Installateur Kimenai uit Warnsveld had de eer van een heuse wereldprimeur: de eerste waterstofketels monteren in een bewoonde woning, waarbij de waterstof ook nog door bestaande gasleidingen stroomt. Monteur Rene Potman bleef stoïcijns doorwerken met de vele cameraploegen in zijn nek. “Eigenlijk is het niet veel anders dan een gewone cv-ketel.”
Video verderop in dit artikel
Netbeheerder Alliander en toestelfabrikant Remeha hadden de complete vaderlandse pers opgetrommeld voor deze wereldprimeur. Vandaag zijn de laatste van 12 monumentale woningen in Lochem aangesloten.
Bij deze pilot, die 3 jaar gaat duren, onderzoekt Alliander hoe bestaande gasleidingen in de grond zich houden en of waterstof een goed alternatief is voor aardgas voor het verwarmen van woningen, die vanwege hun monumentale status lastig te verduurzamen zijn. Alliander werkt daarbij samen met onder andere de hiervoor opgerichte energie coöperatie LochemEnergie, Remeha en Westfalen Gassen Nederland BV.
Het is niet het eerste, en zeker niet het laatste project met waterstof. Bijzonder is wel dat nu enkele honderden meters bestaand gasnetwerk wordt getest, en dat de toestellen in woningen hangen die gewoon bewoond worden. Dat was in vorige testhuizen niet het geval.
Installatiebedrijf is trots
Kimenai Installatiebeheer is al 3 jaar betrokken bij het project. De montage heeft volgens monteur Rene Potman niet veel extra’s om het lijf dan de traditionele cv-ketel. Wel moeten de leidingen eerst met stikstof gespoeld worden, en zijn extra veiligheidsvoorzieningen in het systeem gebouwd. Remeha heeft de toestellen helemaal volgehangen met sensoren, zodat de 12 ketels permanent gemonitord en uitgelezen kunnen worden. Dit gebeurt vanuit Italië, waar Remeha’s zusterbedrijf Baxi verantwoordelijk is voor de productie van de waterstofketels. Deze informatie gebruikt de toestelfabrikant om door te schalen naar grotere proefprojecten. Het toestel blijft verzegeld voor de installateur: de mantel verwijderen is voorbehouden aan Remeha-monteurs, omdat de techniek in de binnenzijde op dit moment wordt gepatenteerd. Kimenai doet dus ook alleen maar eerstelijns service en onderhoud: storingen en periodiek onderhoud verzorgt Remeha.
Bekijk hier de video met monteur Rene Potman
Veel voorbereidingen
Aan de overstap naar waterstof ging veel voorbereiding vooraf. Zo is onder meer aan de aan de rand van het dorp door Westfalen een locatie gebouwd waar het waterstof in het bestaande gasnet wordt gevoed. In deze zogeheten invoedinstallatie wordt de druk van de waterstof geregeld en wordt die voorzien van een geurstof omdat waterstof van nature geurloos is. De woningen zelf zijn eerst goed geïsoleerd. Het gasverbruik van de flinke woningen moest onder de 3500 m3 liggen om mee te kunnen doen aan de proef.
Ketelvervanging
Vervolgens zijn de bestaande cv-ketels vervangen door de waterstofketels van Remeha. In de straat zijn extra gasleidingen aangelegd om de woningen die niet meedoen aan de pilot te kunnen blijven voorzien van aardgas. Deze huizen hebben dus nieuwe gasleidingen gekregen, zodat de oude voor het waterstof gebruikt kunnen worden. De bewoners moeten wel elektrisch gaan koken. Tijdens of na de proef kunnen de woningen altijd weer terug naar de klassieke gasketel. De 12 woningeigenaren rekenen af met hun eigen energie-exploitant, maar wel via de coöperatie LochemEnergie, die tussen de netbeheerder en de villabewoners zit.
Naast het feit dat in Lochem voor het leveren van waterstof het bestaande aardgasnet wordt gebruikt, is het ook een kans voor de bewoners om hun veelal monumentale woningen te verduurzamen met behoud van de waarde van hun erfgoed. Waterstof zal geen sleutelrol krijgen in de energietransitie van woningen, maar is in uitzonderlijke gevallen als deze een optie. De regering ziet een grotere rol weggelegd voor waterstof in de industrie en mobiliteit.
De test is echter ook van waarde om te kijken hoe andere groene gassen zich in deze situatie kunnen gaan gedragen.
Prijs waterstof
Zowel bewoners als betrokken partijen hebben dan ook veel geïnvesteerd om deze pilot mogelijk te maken. De bewoners blijven gewoon hun vastrecht betalen, en betalen voor de energie net zoveel als voor het aardgas. De provincie subsidieert het verschil tussen de gasprijs en de waterstofprijs. Aan het project is ook een Europese subsidie verbonden. in dit project is geen groen gas toegepast. Dat is nog te prijzig en beperkt voor handen. Westfalen levert waterstof dat afkomstig is uit Duitsland.
Werken aan het waterstofnet
Deze pilot is ook voor monteurs een nieuwe stap. De werkzaamheden lijken in eerste instantie veel op het werk dat gasmonteurs dagelijks uitvoeren. Wel vraagt het om een aantal extra handelingen. Daarom heeft een groep monteurs eerder dit jaar een opleiding gevolgd, specifiek gericht op waterstof, in een speciaal voor dit doel gebouwd waterstofhuis in Apeldoorn, waarvoor we eerder berichtte.
In Installatie #8 een artikel over de lessen die zijn geleerd met waterstof in eerdere projecten. Installatie #8 verschijnt op 9 december 2022. Abonneren kan hier.
