Noem het een vooruitziende blik of misschien gewoon een gelukkige keuze. Feit is dat Sporthal Maasdijk het afgelopen jaar het hoofd boven water hield dankzij de duurzame energiesystemen en intelligente ruimteregeling. De warmtepompen, de 384 zonnepanelen en de evohome klimaatregeling zorgen ervoor dat de accommodatie open kon blijven, ondanks de razendsnel gestegen energieprijzen.
De grote, professionele sporthal in Maasdijk, onderdeel van gemeente Westland, is eigendom van een particuliere stichting. Het bestuur van de stichting is bijzonder blij, zeker gezien de ontwikkeling van de energieprijzen in het afgelopen jaar, dat het in 2016 besloot om de technische installaties te verduurzamen. Installatiebedrijf Hut Techniek uit De Lier is al vele jaren de vaste partner voor het bestuur en mocht de werkzaamheden uitvoeren.
“In 2016 begonnen we met de eerste twee warmtepompen en een paar jaar later plaatsten we er nog twee bij. Deze vervangen nu voor een heel groot deel de cv-ketels en gasheaters die voorheen de kleedkamers, kantine, ondersteunende ruimtes en sporthal zelf verwarmden”, vertelt Bertus Hut, eigenaar van het installatiebedrijf.
Veel verschillende ruimtes
Het sportcomplex bestaat uit meer dan een grote sporthal. Het gebouw huisvest ook een drukbezocht sportcafé en een sportruimte voor fitness en yoga. Daarnaast zijn er een praktijkruimte voor een fysiotherapeut en vier kleedkamers. “Deze ruimtes werden altijd al hoofdzakelijk met vloerverwarming verwarmd. Dat maakte de overstap naar warmtepompen relatief eenvoudig”, vertelt Hut. “Een efficiënte regeling is wel een randvoorwaarde. Door de Honeywell Home evohome ruimteafhankelijke regeling van Resideo kunnen we al die verschillende ruimtes in het sportcomplex onafhankelijk van elkaar regelen. Dat is belangrijk voor de beheerder van deze locatie, omdat niet alle ruimtes op hetzelfde moment in gebruik zijn. Via een Honeywell Home Round, die met de evohome communiceert, kunnen de gebruikers in de desbetreffende ruimte zelf de temperatuur verhogen of verlagen. Je kunt je wel voorstellen dat een fysiotherapeut een wat aangenamere temperatuur wenst dan een fitnesszaal vol met sportende mensen.”
in de technische ruimte.
Hybride installatie
In de technische ruimte zien we aan beide zijden zowel twee binnenunits van de warmtepomp als een cv-ketel hangen. Op het dak staan vier buitenunits met in totaal 16 kW vermogen. “Na de eerste twee warmtepompen hebben we er niet veel later nog twee bij gezet, zodat we ook de sporthal konden verwarmen. De cv-ketels hebben we laten hangen, om een hybride installatie te creëren. Tijdens koude winters of bij echt piekgebruik zullen de cv-ketels nog aanspringen”, vertelt Hut. “Maar in de praktijk komt dat niet zo heel vaak voor.”
“Ons gasverbruik”, vertelt Nico Middelburg, beheerder en penningmeester van de Sporthal, “daalde na installatie van de warmtepompen zeer sterk. We kwamen van 22.000 m3 gas per jaar en zitten nu op net geen 4.500 m3 per jaar.” In de technische ruimte staat ook een boilervat van 500 liter dat gewoonlijk, als er voldoende zon is, volledig door de warmtepompen wordt opgewarmd. Alleen als alle kleedkamers op volle bezetting worden gebruikt, moet de cv-ketel meehelpen.
zes Nivolairs geïnstalleerd.
Verwarmen met Nivolairs
Bertus Hut voerde de afgelopen jaren verschillende gesprekken met de beheerder. Daaruit kwam al snel de sterke wens om juist die grote, luidruchtige en vervuilende gasheaters in de sporthal te vervangen. In de hal ligt echter geen vloerverwarming. “Daarom kozen we in die ruimte voor een redelijk onconventionele oplossing, namelijk het installeren van een zestal Nivolairs”, vertelt Hut. “Het was wel even een uitdaging om het leidingwerk boven in de nok van de hallen te krijgen, maar uiteindelijk lukte het ons om de Nivolairs, grote ventilatoren gecombineerd met een watergevoerd spiraal, te voorzien van lage temperatuur verwarming. Daarmee hebben we voldoende capaciteit, circa 16 kW per ventilator, om de hallen op de gewenste temperatuur te brengen.”
In de hallen hangen sensoren en regelkleppen van Resideo die draadloos met evohome communiceren, waardoor de hal in drie aparte zones is aan te sturen. Met name voor het achterste deel van de hal is dat effectief, want dat deel is met een beweegbare wand te scheiden van de rest. “Een groot deel van de week komen leerlingen van twee basisscholen hier overdag gymmen”, vertelt Middelburg. “Omdat zij maar een derde van de hal nodig hebben, kunnen we dat deel met een beweegbare wand afschermen. Via de evohome temperatuurregeling zorgen we dat alleen de twee Nivolairs in dat deel van de hal aan gaan. Dat bespaart weer een substantiële hoeveelheid energie.”
Redding voor de sporthal
Om het stroomgebruik van de warmtepompen grotendeels te compenseren heeft de stichting die de sporthal beheert al vrijwel tegelijk met de eerste warmtepompen ruim 300 zonnepanelen met een opwekvermogen per paneel van 250 Wattpiek laten installeren. Recentelijk zijn daar nog circa 60 nieuwere panelen met elk een opwekvermogen van 370 Wattpiek bijgelegd. “Door deze 384 zonnepanelen wekken we nu ongeveer evenveel elektriciteit op als we jaarlijks nodig hebben voor de warmtepompen en het overige stroomverbruik”, vertelt Middelburg. “Dat betekent dat we, buiten de relatief beperkte gasrekening, nog maar een redelijk klein elektriciteitsverbruik kennen. We hebben geen overheid of gemeente die ons subsidieert. Die duurzame installaties en slimme regeltechniek zijn echt onze redding geweest; de enige reden waardoor wij ons sportcomplex open konden houden.”
De rubriek praktijkcase is een samenwerking tussen vakblad Installatie en fabrikanten. Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Resideo.
