Pagina 31 van: Installatie en Sanitair – nummer 02 – 2020
<<
>>
fabrikanten maken onderdeel uit van
internationale concerns. Dus is het niet
voor de Nederlandse markt: de water-
stofontwikkeling kan in andere landen
misschien zelfs vlotter gaan lopen. En
dan is het voor de Nederlandse maak-
industrie een prettig gegeven dat de
kennis en ontwikkeling in hetzelfde
land plaatsvindt waar dik veertig jaar
geleden ook de hr-ketel werd uitgevon-
den. Detail: op dit moment is ongeveer
de helft van de in Nederland geprodu-
ceerde ketels bestemd voor de export.
Remeha: waterstofproof
Remeha toonde vorig jaar al haar
waterstofketel Hydra en kon nu,
met een VSK Award op zak, rustig
achterover leunen hoe de collega’s
aanklampen in de waterstofhype.
Het Apeldoornse bedrijf heeft ook de
Tzerra, Calenta en Avanta al bij Kiwa
gecertificeerd voor bijmenging tot 20
procent waterstof en schreeuwde dit
ook van de daken met stickertjes op de
toestellen. De laatste met een slimme
thermostaat, de eerste met een water-
stofketel.
Atag: 30% waterstof bijmengen
Bij Atag Verwarming werd op de
openingsdag ook op een heus pers-
momentje met een Kiwa-certificaat
gewapperd. Op de VSK toonde de
Achterhoekers hun waterstoftroef: een
toestel dat gebaseerd is op de i-serie
en waar tot 30 procent kan worden bij-
gemengd. Atag heeft al langer ervaring
met het bijmengen en ziet het nog niet
zo hard gaan met 100 procent water-
stof. Zo is het bedrijf met Tieluk actief
in diverse testsites, waar ook ter plekke
groene waterstof wordt geproduceerd.
Zes jaar ervaring heeft nu geleid tot een
eigen toestel, zegt R&D-hoofd Gideon
Blij. Atag maakt gebruik van kerami-
sche branders, waardoor zelfs gewone
gasketels al bijna geschikt bleken.
Belangrijke factoren bij het verbranden
van waterstof zijn de vlamstabiliteit en
de energiedichtheid. Voor 100 procent
waterstof moet er ook goed naar de
brander en ontstekingstechniek worden
gekeken. Met bestaande hr-techniek
kom je voor bijmengen al een heel eind.
De 100 procent is ook bij Atag uitein-
delijk het doel. En de wereld kijkt mee.
Atag maakt deel uit van de Italiaanse
multinational Ariston. “Wij zijn binnen
de groep de kartrekker op het gebied
van waterstof”, zegt Blij.
Nefit: Engelse proefprojecten
Ook Nefit toonde haar waterstof-troef.
Het toestel van het Bosch-concern
wordt in Nederland mede-ontwikkeld.
?
?
Intergas: volgend jaar klaar voor 100 procent
waterstof.
Atag: op de VSK met Kiwa-certificaat voor
30 procent bijmenging.
nummer 2 april 2020 | installatie en sanitair 31
Onder meer de besturing en de
simulaties worden in Deventer gere-
aliseerd; de Bosch-blik is vooral rich-
ting Engeland gericht. Hier wordt de
waterstofontwikkeling gesubsidieerd
en wordt op dit moment fors geïnves-
teerd in de infrastructuur. Zusterbedrijf
Worcester test uitgebreid een toestel
dat ook door Kiwa al is goedgekeurd
voor 100 procent waterstof. De eerste
proeven gaan dit jaar lopen: in Leeds
gaan 1000 woningen aan 100 procent
waterstof. In 2021 volgt de grote lance-
ring aldaar. Bijzonder is dat het Bosch-
toestel hybride is: het kan zowel op
aardgas als op 100 procent waterstof
draaien en is daardoor in de transitie-
fase een goede troef: de ketelvervan-
ging en de omzetting naar waterstof
hoeft zo niet tegelijkertijd plaats te
vinden. Bosch trekt een bescheiden jas
aan: het laat de techniek in Nederland
zien, maar geeft alle voorrang aan de
Engelsen.
Proeven in lab
Intergas verraste op de VSK door ook
een waterstofketel te tonen, ook al
was het demonstratiemanteltje hele-
maal leeg. Het toestel, gebaseerd op
de Xtreme hr-ketel staat volgens de
Drentenaren op het punt om gecerti-
ficeerd te worden voor 20 procent bij-
menging. De volledig waterstof-versie
moet binnen achttien maanden het
Kiwa-papiertje hebben. Dan heeft de
ketel een nieuwe ontsteking, vlambe-
waking en rvs brander. Dan stapt ook
Intergas in proefprojecten waar het
al voor is uitgenodigd. De waterstof-
toestellen zijn een eigen ontwikkeling
van Intergas. De tests worden nu nog
gehouden in testruimten van de fabriek
in Coevorden.
Energiedragers van de toekomst
Wat worden de energiedragers van de
toekomst? Op het YouTube-kanaal van
Installatie.nl een interview met Coen
van de Sande van de Nederlandse
Verwarmingsindustrie (NVI). <<
??
??
30-31_vskwaterstof.indd 31 12-03-20 12:23