Pagina 21 van: Installatie en Sanitair – nummer 04 – 2020
<<
>>
Toch ziet Kranenberg de huidige TOjuli
vooral als een ‘eerste stap’ in de goede
richting. “Er zitten nog wel wat haken
en ogen aan.” Het grote probleem is dat
in de BENG-eisen uitgegaan wordt van
een gemiddelde maandwaarde van de
maand juli. “Maar dat geeft maar een
heel beperkt beeld van de werkelijk-
heid,” zegt Kranenberg. Natuurlijk is de
maand juli normaal gesproken een van
de warmere maanden in het jaar en heb
je in die periode de meeste behoefte
aan koeling en de meeste kans op
oververhitting. “Maar het blijft in deze
methode een versimpeling van de echte
wereld. Het gebeurt namelijk maar al te
vaak dat je in de lentemaanden of in de
herfst een paar uur van de dag behoefte
hebt aan koeling, als de zon urenlang
naar binnen schijnt. Maar die behoefte
krijgt in de huidige berekening geen
plek.”
In andere landen in Europa, waaron-
der Frankrijk, wordt niet gewerkt met
maandelijkse gemiddelden, maar met
uurwaarden, zegt Kranenberg. En dat
geeft een veel beter beeld van de echte
situatie. “Je moet goed onderzoeken
wat de basisbehoefte aan warmte is.
Daaromheen kan je dan flexibel balan-
ceren met extra warmte of koeling. Dát
is het comfort waar we heen moeten
met elkaar.” Nu is het wel zo dat er
in de BENG-eisen straks een soort
tweetrapsmodel wordt ingevoerd. Als je
namelijk in het ontwerp boven de indi-
cator uitkomt voor TOjuli, dan krijg je
alsnog de mogelijkheid om met de uur-
lijkse berekeningsmethode aan te tonen
dat het aantal toegestane uren in het
jaar dat de woning te warm wordt niet
wordt overschreden. Kranenberg: “Die
berekening achteraf doen kost echter
veel meer tijd en moeite dan meteen in
het begin al rekenen met uurwaarden.”
De overheid, denkt Kranenberg, was
wat huiverig voor de complexiteit van
uurwaarden, maar het betwijfelt of dat
terecht was. “In de software is dat een-
voudig in te bouwen.”
Passieve koeling
Actieve koeling heeft in de nieuwe
regelgeving als nadeel dat de ener-
giekosten op de rekening komen bij
BENG-eis 2. Die wordt dus lastiger
om te halen. Ook warmtepompen met
vloerverwarming, die de mogelijkheid
hebben om te koelen, krijgen ‘strafpun-
ten’ voor de mate waarin de warmte-
pomp daadwerkelijk voor koeling inge-
zet wordt. Het is alleen al vanwege deze
energiekosten dat ontwerpers eerder
zullen grijpen naar passieve maatre-
gelen zoals zonwering, zomernacht-
ventilatie, oriëntatie van het gebouw en
grote dakoverstekken. Kranenberg: “Dit
zijn allemaal heel goede maatregelen.
Maar tegelijkertijd werken ze niet in
alle gevallen even goed.” Hij maakt een
uitstapje naar Aziatische landen, waar
het ’s avonds weinig zin heeft om een
raampje open te zetten. “Daar hebben
ze van die vochtige hitte die tot lang
in de avond blijft hangen. Dan kan je
beter even actief gaan koelen.” Het is
wat dat betreft wel fijn om te merken
dat er bij BENG-eis 2 nog wel enigszins
speelruimte lijkt voor installaties, zegt
Kranenberg. “Die eis wordt nog niet in
het extreme doorgedrukt.”
Warmte verplaatsen
Als het op afgiftesystemen aankomt,
dan denkt Kranenberg aan een confi-
guratie van verschillende technieken.
“Juist de koudebehoefte wil je soms
snel in kunnen vullen. Het werkt dan
niet om de vloerverwarming te laten
koelen, want dat gaat te traag. Dus kan
?
?
Henk Kranenberg, manager Daikin en bestuurslid NVKL.
nummer 4 juni 2020 | installatie en sanitair 25
je gaan werken met convectoren aan
de wand of fancoils in het plafond, of
gewoon een binnenunit van een airco.
Dat balanceren van warmte en koude,
dat is het comfort wat je wil leveren en
idealiter is dat ook wat je terug wilt zien
in de bouwregelgeving.”
Op dit moment is de TOjuli een goed
uitgangspunt, zegt Kranenberg. “Het is
nu aan een kopgroep van installateurs
om aan gebouweigenaren en bewoners
uit te leggen en aan te tonen dat je koe-
ling kan leveren tegen geringe extra
kosten, maar met een groot toegevoegd
comfort. Als dat loopt, zal de rest snel
volgen.” En vanuit Europa staan ook
alweer nieuwe energieregels in de
coulissen hun opwachting te maken.
Kranenberg: “We krijgen over een paar
jaar de plicht om de prestaties van een
gebouw te gaan monitoren. Dan zal
daar vanzelf uitrollen dat koeling abso-
luut geen overbodige luxe meer is.” <<
??
??
“Actieve koeling onderdeel van
slimme regeling”
24-25_koude.indd 25 05-06-20 11:43