was -24,3 kWh per vierkante meter per
jaar. De BENG-indicator 3 was 131,5
procent in plaats van 50 procent. De
normen zijn nu zelfs verlaagd, want de
eerste eis moet 55 kWh per vierkante
meter per jaar zijn. De tweede 25 kWh
en de BENG-indicator 3 is nu 50 procent.
Dan wordt die installatie ook heel sim-
pel: een goede balansventilatie met een
>>
verwarmingselement. En die verwarmt
de woning. Als we kijken naar de waar-
den over de jaren heen, dan is het nog
steeds exact hetzelfde. Hij verbruikt 700
kWh in de maand januari, maar in juli
brengt hij 852 kWh op. Per saldo over
het hele jaar is er minstens 700 kWh
over. En dat al vijf jaar achter elkaar.”
Seasonal performance
Goossen vertelt dat hij met 10 W per
vierkante meter uit de voeten kan
met verwarming. “Installateurs den-
ken vaak dat 80 W/m2 nodig is voor
nieuwbouw. Veel van hen denken dat je
moet rekenen bij -10 °C zonder zon en
7 meter per seconde wind. Dat houden
zij aan, anders kunnen ze geen garantie
geven, wordt gezegd. Dan hebben ze de
ISSO 51 al twee jaar niet meer gelezen,
want die is in 2017 al veranderd. Het
mag namelijk al bij -6 °C en wel met
zon. De installateur weet op dit moment
dus niet wat de consequenties zijn voor
een woning met meer of minder isolatie
of meer of minder goede ventilatie. En
ze weten niet dat de seasonal perfor-
mance van een warmtepomp afhankelijk
is van die isolatie.”
Wanneer een woning goed wordt geïso-
leerd, dan gaat de verwarming pas aan
bij 9 graden, aldus Goossen. “En dan
is mijn seasonal performance lager
voor een lucht/water-warmtepomp dan
wanneer je een huis hebt dat dubbel in
plaats van triple glas heeft, niet goed
geïsoleerd is en nog een afzuigmodule
(systeem C) heeft. Dan gaat de verwar-
ming al bij 14 of 15 graden aan. Hij heeft
dan een betere seasonal performance,
maar in absolute zin verbruikt hij veel
meer. De performance van de warmte-
pomp is echter beter, omdat hij bij 15
graden meer warmte binnen krijgt. Dat
zijn dingen waar installateurs momen-
teel mee knokken. Dat maakt het heel
moeilijk. Goed geïsoleerde triple glas
woningen maken goed gebruik van de
warmte van de zon. Daar heb je niet veel
extra warmte voor nodig.”<<
Een NOM-renovatie uit 2015 is doorgerekend volgens de BENG-prin-
cipes. Voldoet ruimschoots. Links het eindresultaat, daarnaast warmte-
beeld van voor en na de renovatie.
28 installatie en sanitair | nummer 10 december 2019
Belangrijke voorwaarde: stevige isolatie en optimale kierdichting en dit meten met rook en blower-
doortest. Deze woning wordt verwarmd met ventilatielucht, plus een elektrische aanvulling.
installatie | REGELGEVING
Minder, maar
wel goede
installaties
26-27-28_beng-project.indd 28 02-12-19 15:36