Meestal is het een extra sectie in de luchtbehandelingkast. Enkele spe-
lers zijn ermee actief, waaronder Air@
Work. Hetzelfde principe ingebouwd
in WTW-units voor woningen was nog
een onontgonnen terrein. Reden voor
Air@Work om de capaciteit van de
WTW-serie Fairtype te verkleinen naar
600 m3/h. Op de vakbeurs Duurzaam
Verwarmd werd het toestel officieel
gepresenteerd. De unit is qua afme-
tingen wel iets groter dan de gangbare
woning-WTW. “Voor de bovenkant van
de nieuwbouwwoningmarkt”, motiveert
technisch directeur Marius Klerk van
Air@Work. “Gekoeld ventileren wordt
steeds belangrijker.”
Waterfilm
Het hart van de WTW-unit vormt de
aluminium tegenstroomwisselaar. In
de winter gaat de warmte van de afge-
zogen ventilatielucht over op de verse
buitenlucht. Het rendement van de
aluminium warmtewisselaar bedraagt
zo’n 93 procent. Om het adiabatische
koeleffect in de zomer te krijgen, wordt
in de warmtewisselaar aan de zijde van
de afgezogen lucht water verneveld.
Dankzij de speciale coating van het
aluminium vormt zich nu een waterfilm,
vertelt Klerk. Het water verdampt door-
dat er een luchtstroom langs gaat. Het
verdampingsproces onttrekt hiervoor
energie aan de lucht aan de andere
zijde van de aluminium platen. “Aan de
andere kant van de plaat stroomt de
aangezogen lucht die nu in temperatuur
daalt.” Een andere techniek is de lucht
over een vochtig papierpakket laten
blazen, waardoor deze afkoelt en dan
vervolgens de WTW-unit in te sturen.
Deze vorm van indirecte adiabatische
koeling is minder effectief dan het
water te verdampen in de wisselaar
zelf, zegt Klerk. “Wij koelen 1,5 tot 2
graden dieper dan een systeem met
pakketfilters.” Sproeiers verdelen het
water in de warmtewisselaar. Coating
zorgt voor een ononderbroken water-
film die langzaam naar beneden zakt.
“We zorgen voor voldoende overflow,
om te garanderen dat de waterfilm tot
onderaan de warmtewisselaar blijft
staan.”
De unit voor woningen heeft een capaci-
teit van 600 m3/h. Voor het beste koelef-
fect moet de unit een circulatievoud van
2 tot 4 halen. Een standaard WTW-unit
haalt een circulatievoud van 1 tot 1,4 in
hoogstand. “Met 600 kuub heb je een
stukje overcapaciteit en heb je meer
koeleffect. Anders ben je alleen bezig
lucht naar binnen te brengen en heb je
totaal geen comfortkoeling.” Doordat bij
adiabatische koeling de inblaastempe-
ratuur minder diep is dan bij compres-
sorkoeling is een ventilatievoud van
2 tot 4 aan te raden. De unit van 600
m Dutch Climate Systems verwacht naar de zomer met de IceCube, een WTW-unit met ingebouwde
verdampingskoeling op de markt te komen.
18 installatie en sanitair | nummer 3 mei 2019
installatie | ventilatie | tekst en foto’s: RichaRd Mooi
Gekoeld ventileren
Twee leveranciers komen met WTW-units
voor woningen met ingebouwde gratis
koeling. Ze maken gebruik van het koeleffect
van verdampend water, oftewel adiabatische
koeling. Het spreekt tot de verbeelding,
koelen met water. Verdampingskoeling,
in officiële termen adiabatische of
dauwpuntskoeling, was in Nederland
voorbehouden aan grotere koelinstallaties.
Adiabatische koeling
in woonhuisvariant
18-19_koelenmetventilatie.indd 18 15-04-19 13:37
