Pagina 44 van: Installatie en Sanitair – nummer 8 – 2019
Harke Delker is geen gladde ver-koper. Dat merk je meteen als je
hem spreekt. Er wordt geslikt, gewikt
en gewogen, gezocht naar de juiste
woorden. Ondertussen vallen er lange
stiltes. “Ja, nou ja, hoe zal ik het zeg-
gen…” Een interview is, zeg maar, niet
helemaal zijn ding. Maar zodra er iets
uit komt, is het goed beargumenteerde
en begrijpelijke taal. Voor de energie-
transitie en de 27 Nederlandse proef-
tuinwijken, die momenteel zoeken naar
mogelijkheden om gasloos te worden
en allemaal naar elkaar kijken omdat
ze ‘nul’ ervaring hebben, heeft Delker
duidelijke aanbevelingen. En die zijn
niet voor iedereen leuk.
Delker zelf zegt “een klein beetje erva-
ring” met proeftuinwijken te hebben.
In de Groningse wijk Paddepoel heeft
hij met de hulp van de stichting 050
Buurtwarmte vierhonderd bestaande
woningen uit de jaren zeventig onder-
zocht. En in het aangrenzende Selwerd
(geen proeftuinwijk) heeft Delker nog
eens zo’n tweehonderd woningen tegen
het licht gehouden. Wat hij in de prak-
tijk ziet, is soms te gek voor woorden.
Maar voor de bv Nederland zijn het stuk
voor stuk waardevolle inzichten. Ook
installatiebedrijven kunnen er hun voor-
deel mee doen. Volgens Delker ontbe-
ren vooral kleine installateurs kennis
van warmtepompen, wko-installaties en
andere alternatieve technieken.
Dichte knip, geen heisa
“De proeftuinwijken zijn bedoeld om
mensen te laten zien hoe het kan”,
aldus Delker. Paddepoel (10.000 inwo-
ners) in de stad Groningen is een van
de grote voorlopers. Dat komt natuur-
lijk omdat er in Groningen vanwege de
aardbevingen fanatieker dan waar ook
gestreden wordt voor gasloze wijken.
Maar Paddepoel is ook gewoon een wijk
zoals zovelen, met veel oudere, grond-
gebonden woningen en portiekflats.
Iedere Nederlandse stad heeft haar
eigen Paddepoel. Qua energiebesparing
is er veel winst te halen volgens de
technisch adviseur.
Delker: “De stad Groningen wil in
2040 van het gas af en heeft daartoe
energiebedrijf Warmtestad opge-
richt. In het verlengde daarvan houdt
050 Buurtwarmte zich bezig met de
verduurzaming van Paddepoel. De
vierhonderd onderzochte woningen in
Paddepoel hebben allemaal een eigen
cv-ketel. Het voorstel dat we nu bekij-
ken is hoe we al die huizen collectief
kunnen aanpakken. Dat is nog niet zo
gemakkelijk. Als je de ketel weghaalt
en het gas afsluit, heb je geen verwar-
ming en geen warm tapwater. Je kunt
ook niet koken. Dat laatste is gemakke-
lijk op te lossen met elektriciteit. Voor
verwarming en warm tapwater willen
we een nieuwe wijkcentrale opzetten
met warmtepompen en een duurzame
bron. Daarvoor moeten nieuwe leidin-
gen door de hele wijk worden aange-
legd. Voor de bewoners is dat geen fijne
boodschap. Die willen geen heisa. En
ook geen extra kosten. Het streven is
alles met een dichte knip te realiseren.”
Ooit waren alle woningen in Paddepoel
identiek. Daar is ondertussen weinig
meer van te zien door allerlei kleine
verbouwingen, constateert Delker. Het
toilet is verplaatst; er is een andere
trap gebouwd; de keuken is verhuisd;
de indeling van de slaapkamer is veran-
derd; er is een dakkapel bij gekomen,
etcetera. “Je denkt dat het allemaal uni
is: rijtjeswoningen uit de jaren zeven-
tig. Nou, geen woning is hetzelfde. Dat
maakt het lastig op bewonersbijeen-
komsten. Hoe ga je een groep mensen
voorlichten als iedere woning unieke
eigenschappen heeft?”
Tevreden met gasketeltje
Daarbij merkte Delker dat veel bewo-
ners afhoudend zijn tegenover gasloos:
“Een grote groep laat het allemaal op
zich af komen. Ze zijn tevreden met hun
gasketeltje en nemen een afwachtende
houding aan. In Paddepoel zijn we
enorm actief richting bewoners. Maar
als we een bijeenkomst organiseren,
komen er misschien twintig man op af.
Het interesseert ze niet, ze hebben er
geen affiniteit mee. Er zitten ook altijd
een paar notoire dwarsliggers tussen.
De kunst is hen allemaal meekrijgen,
want het is lastig om een grondgebon-
den woningblok aan te pakken als ook
maar één bewoner niet meedoet. We
46 installatie en sanitair | nummer 8 oktober 2019
ondernemen | INTERVIEW | TEKST: TON VERHEIJEN | FOTO’S: VAN VLIET FOTOGRAFIE
Eerlijk over gasloos
In 27 Nederlandse ‘proeftuinwijken’ wordt momenteel gezocht naar
nieuwe mogelijkheden om van het gas af te gaan, maar vooralsnog zonder
veel resultaat. Technisch adviseur Harke Delker is een stapje verder. In
de Groningse wijken Paddepoel en Selwerd deed hij ervaringen op met
zeshonderd woningen.
Wijk-voor-wijk
aanpak biedt
installateur kansen
46-47-48_interviewproeftuinwijken.indd 46 07-10-19 16:03