maal. Kip: “Ongeveer vijftien minuten, omdat verwacht
wordt dat bij waterstof de testtijd langer wordt, ook al is er
nu nog geen regelgeving voor.” Hierna bracht Feenstra spe-
cifiek voor deze ombouw spoelvoorzieningen aan, direct na
de gasmeter en direct onder de ketel, waarbij ook nog een
drukmeter werd gemonteerd. Met die spoelvoorzieningen
konden de leidingen eerst met stikstof worden gespoeld,
om vreemde gassen en vocht in de leidingen te
verwijderen.
Vlamdovers
Voor de veiligheid en onderzoeksvragen is gekozen om eerst
alles te testen op lekdichtheid met stikstof en vervolgens
met helium, omdat dit net als waterstof een kleine mole-
cuulstructuur heeft en geen brandbaar gas is. “Vervolgens
is alles op waterstof gezet”, zegt Kip. Verder is een vlam-
dover in de gasleiding gemonteerd, als veiligheidsmaatre-
gel om bij eventuele vlaminslag in de gasleiding de vlam te
doven. Waarschijnlijk zal deze niet standaard worden bij
waterstofwoningen. Feenstra verzorgde ook al het leiding-
werk en de rookgasafvoer van de ketel. Nefit Bosch en
Remeha hebben uiteindelijk hun ketels wél zelf op de leidin-
gen aangesloten. Na afloop van de test mocht Feenstra het
geheel ook weer ontmantelen. Kip: “Het project is prima
verlopen.”
In de woningen en op straat lopen koperen leidingen en
kunststof leidingen, zitten knelkoppelingen en trompver-
bindingen – het bleek allemaal weinig problemen op te leve-
ren. Waterstof ontsnapt niet. De druk in alle woningen werd
door Stedin meerdere malen per dag getest en daaruit kwa-
men geen gekke dingen naar voren. Afgezien van minimale
drukschommelingen als gevolg van wisselende buitentem-
peraturen, bleef de druk op het leidingnet netjes op peil,
zegt Van Alphen.
Remeha en Nefit Bosch
Remeha mocht twee ketels leveren in het project. Nefit
Bosch installeerde er één. Voor Nefit Bosch was het alle-
Feenstra monteerde onder beide waterstofketels voor de zekerheid, en ook om onderzoeksvragen te beantwoorden, een vlamdover (WITT 623N).
24 nr. 1 | februari 2021
techniek
22-23-24-25_waterstofupdate.indd 24 22-01-21 10:54