Pagina 30 van: Installatie – nummer 01 – 2021

Het aquathermiesysteem kwam als geroepen voor het ZGT.
Men is verlost van de F-gassen en elektriciteit voor de koel-
machine en bovendien is het ziekenhuis niet meer afhankelijk
van stijgende gas- en stroomprijzen; alleen voor de oude
koelmachine verbruikte het ziekenhuis maar liefst negen mil-
joen kW stroom.
Voor een gegarandeerde prijs neemt het ziekenhuis de koe-
ling af van de exploitant van het aquathermiesysteem. Het
bedrijf uit Enschede heeft ook het leidingwerk en het aan-
zuigsysteem in de Leemslagenplas aangelegd. Het ZGT, de
enige afnemer tot dusver, wordt vanaf 2021 volledig bediend
door het aquathermiesysteem. In noodsituaties heeft ZGT
nog wel een absorptiekoeler met WKK en een elektrische
koelmachine met een vermogen van 850 kW achter de hand.

Constante temperatuurcondities
De dertig hectare grote zandafgravingsplas is uitermate
geschikt om het water op een temperatuur van maximaal 8
graden aan te voeren bij het ziekenhuis. De temperatuurcon-
dities in de plas zijn vrij constant; in de winter wordt het
oppervlaktewater automatisch gekoeld en in de zomer blijft
het koude water onder in de plas bewaard. Koude is van
nature in de Leemslagenplas aanwezig en daarmee onuitput-
telijk. Via een zichzelf reinigende aanzuigkorf onder in de plas
wordt water op een diepte van bijna dertig meter met een
temperatuur van 4 graden aangezogen in de HPE aanvoerlei-
ding. Deze bedraagt 315 mm in diameter en legt ondergronds
een lengte van bijna twee kilometer af naar het ziekenhuis.

Debiet naar behoefte gereguleerd
Het waterdebiet wordt via drie transportpompen naar het ZGT
naar behoefte gereguleerd. Deze eentraps centrifugaalpom-
pen zijn ondergebracht in een kelder. Met een nominaal ver-
mogen van 30 kW kunnen de installaties een berekende fl ow
van 400 m³/u aan. De Siemens motoren hebben een relatief
hoog rendement als de pomp driekwart vermogen draait:
93,6 procent. “We hebben gekozen voor kleine pompen met

een relatief grote motor”, legt mede-uitvoerder Bart Meekes
van het watertechniekbedrijf Waterslag uit die de installatie-
techniek voor de pompen heeft ontworpen. “Daardoor zijn we
in staat om de druk in de leidingen te verlagen, waardoor het
watervolume kan toenemen. We kunnen op afstand het elek-
triciteitsverbruik, watervolume en trillingen van de pompen
monitoren, waardoor de pompen op de meest energiezuinige
stand kunnen functioneren.” De drie warmtewisselaars in de
technische ruimte van het ziekenhuis hebben elk een eigen
regelklep die volautomatisch het gewenste watervolume
regelt. “Als er meer debiet benodigd is, weten de pompen
precies wanneer ze het toerental moeten opvoeren. Aan de
andere kant krijgen wij een alarm als er te veel volume door
de leiding stroomt”, zegt Meekes.

Koelcapaciteit verdubbeld
Installatiebedrijf Van Dorp uit Hengelo heeft de drie tegen-
stroom platenwisselaars van Danfoss (Sondex S110 serie) in
de technische ruimte op de installatie van ZGT aangesloten.
Deze zogeheten TSA’s bestaan in de kern uit een pakket van
208 geribde titanium platen die van elkaar worden geschei-
den door speciaal gevormde pakkingen. Projectleider Roy
Boogerd legt uit dat het water in de koude waterleiding op

Drie relatief kleine transportpompen met een groot motorvermogen kunnen maximaal 400 m3 water per
uur vervoeren.

Gerrit Wessels van ZGT (l) en
projectleider Roy Boogerd van Van Dorp
Installaties bij de nieuwe
platenwisselaars.

34 nr. 1 | februari 2021

techniek

32-33-34-35_aquathermietwente.indd 34 22-01-21 10:57