Pagina 27 van: Installatie – nummer 01 – 2023

Zelf heeft De Jong sinds deze zomer bij zijn eigen woning wel
een proefopstelling draaien met een lucht/water-warmte-
pomp uit de HP-S-serie, die via een EcoSwitch oplossing is
gekoppeld met de EPEX-markt. Al sinds een aantal jaar heeft
hij een energiecontract bij dynamische-tarieven-aanbieder
EasyEnergy. Maar vooral sinds zijn warmtepomp hierop is
ingeregeld, bespaart hij flink. “In de nacht zijn de tarieven
vaak tegen de nul euro. Op die momenten buffert de warmte-
pomp warmte in het huis. Daardoor kan de warmtepomp in
de ochtend, wanneer de elektriciteit juist duur is, uitblijven.”
Geen nachtverlaging meer
De Jong woont in een monument en probeert zijn woning zo
goed mogelijk thermisch te compartimenteren: de keuken,
woonkamer en werkkamer zijn goed geïsoleerd en de rest
van het huis is secundair. Hij past doorgaans een milde
nachtverlaging toe naar 18 graden, maar het systeem zal de
woning naar 20 graden brengen als dat voordeliger is. Ook in
de middag, als de prijzen laag zijn, werkt de warmtepomp
vaak wat harder. “Een enkele keer wordt het dan binnen 22
graden. Warmer dan nodig, maar het zorgt er wel voor dat we
tijdens de dure uren van de dag, rond zes uur in de avond, de
warmtepomp niet hoeven te laten draaien.” De Jong wijst
erop dat het warmteverlies in zijn woning, ondanks de isola-
tie, nog redelijk groot is. Hij waarschuwt er wel voor dat bij
zeer luchtdichte en goed geïsoleerde woningen het risico
kan bestaan dat de warmtepomp de temperaturen te hoog
laat worden, waardoor comfortklachten ontstaan. “Je moet
dat per woning goed inregelen.”
Behalve voor de lucht/water-warmtepomp heeft Itho Daal-
derop ook een test lopen bij een bodemwarmtepomp.
“Bij mij thuis hebben mijn technische collega’s van Itho Daal-
derop het systeem ingeregeld. Ik denk dat een beetje tech-
nisch onderlegd persoon het ook best zelf moet kunnen.
Wij bieden het nog niet als dienst aan. Daarvoor is het nog
niet geschikt en moet de regeling aangepast worden. Mocht
de vraag naar deze dienst (regelen op uurprijzen) een vlucht
nemen, dan komt het natuurlijk snel bovenaan ons ontwik-
kellijstje te staan.”
Bufferen in de vloer
Bij Eplucon, een aanbieder van duurzame-energieconcepten
uit Nunspeet, maken ze ook gebruik van dynamische prijzen,
In het standaard pakket zijn daarbij opgenomen een Ecofo-
rest-warmtepomp, een Solax Power accupakket en een
slimme thermostaat th-TOUCH, die is gekoppeld aan de
EPEX-markt. Mede-eigenaar Koos Folmer van Eplucon:
“Wij bufferen het liefst de energie in de vloer. De energie
in de vloer is de goedkoopste buffer én standaard in iedere
woning aanwezig. Door de temperatuur van de vloer ’s
nachts bij een lage energieprijs een graadje te verhogen,
sla je makkelijk 10 kWh-th aan warmte op. Geen nachtverla-
ging dus, maar nachtverhoging.”
In een verwarmingsbuffer kun je minder energie kwijt, zegt
Folmer. “Snel berekend kom je met een temperatuurverho-
ging van 30 naar 50 graden op nog geen 5kWh th.”
Door gebruik te maken van zelf ontwikkelde software,
heeft een warmtepomp in het Eplucon-concept geen slimme
features nodig die dit mogelijk maken. Folmer: “Liever niet
zelfs, geef ons maar een domme warmtepomp. De warmte-
pomp is een onderdeel van de energiehuishouding binnen
de woning, het slimme energiemanagementsysteem
E-control combineert dit tot het grootste rendement en
laagste energielasten.”
Onbalans aanpakken
“Hoewel het reageren op dag- en uurprijzen al heel geavan-
ceerd klinkt, staan we pas aan het begin van een ontwikke-
ling”, denkt Remko Ten Barge van NieuweStroom. “Waar we
als maatschappij nog meer naar toe zullen moeten, is geza-
menlijk het netbalanceringsvraagstuk oppakken.” Dynami-
sche tarieven zijn nu nog gebaseerd op een voorspelling van
een dag van tevoren, day ahead. Maar tussen voorspelling en
daadwerkelijke opwek een dag later, zit meestal wel een ver-
schil. Het kan immers ineens toch wat harder waaien dan
voorspeld.
Aangezien het elektriciteitsnet nauwelijks buffercapaciteit
heeft, moet er dus real time balans worden gevonden door
extra elektriciteit op te wekken in gascentrales, of door grote
machines à la minute op of af te schakelen. Ten Barge: “Wij
als NieuweStroom hebben als zogeheten programmaverant-
woordelijke de opdracht om bij te dragen aan die balans.
Onbalans op het elektriciteitsnet kost veel geld. Op termijn
zullen we met onze klanten het gesprek aangaan over in hoe-
verre zij hier aan bij kunnen dragen, bijvoorbeeld door hun
elektrische auto zo nu en dan ter beschikking te stellen om in
een virtuele energiecentrale bij te dragen aan netbalans.”
“Geen nachtverlaging maar
nachtverhoging”
Een grafiek van Nibe, op basis van een praktijkmeting, waarbij duidelijk is dat de compressor
van de warmtepomp reageert op prijsprikkels vanuit de markt.
nr. 1 | februari 2023 31
30-31_dynamischetarieven.indd 31 23-01-2023 13:29