Pagina 16 van: Installatie – nummer 02 – 2021

gens Michiel de Boer te maken met twee verschillende
materiaalsoorten van het leidingwerk. De oudbouw in het
appartementencomplex was uitgerust met stalen leidingen,
terwijl het leidingwerk in de nieuw gebouwde appartemen-
ten uit kunststof bestond. “Die twee materialen samen ver-
oorzaken vervuiling. Kunststof is redelijk diffuus voor zuur-
stof, maar stalen flenzen en draadverbindingen voeren
relatief veel zuurstof toe, waardoor magnetiet (een ijzer dat
ontstaat door oxidatie) vrij spel krijgt. Ook zat er relatief
veel slib in het leidingwerk. “Vanwege die vervuiling geeft
de warmtepomp een flowstoring, omdat er te weinig water
door het systeem gaat. Dus moesten de filters vaker worden
schoongemaakt dan nodig”, legt De Boer uit.

Regeneratie wegbezuinigd
Voor Unica startte het project in 2019 toen diverse klachten
over de werking van de WKO en de warmtepompen hun hoog-
tepunt bereikten. Volgens Gehrels werd het warmte- en kou-
deopslagsysteem niet beheerd volgens de BRL6000-21 richt-
lijn. Deze richtlijn omschrijft de specifieke eisen rondom het
ontwerpen, installeren en beheren van bodemenergiesyste-
men. Het heeft volgens Gehrels ontbroken aan beheer.
Bovendien was er geen regeneratiesysteem geïnstalleerd
die de thermische onbalans in de WKO kon corrigeren. Unica
adviseerde om het koudeoverschot te corrigeren met de
installatie van PVT-panelen. De disbalans was behoorlijk te
noemen; tussen 2013 en 2019 nam de koudelevering zien-
derogen toe van 30,2 m MWh naar 63,9 MWh.
Gehrels: “Normaliter wordt een WKO gecombineerd met een
droge koeler of een systeem van PV(T)-panelen op het dak.
De drycooler zorgt ervoor dat proceswater actief wordt
gekoeld, waardoor er minder koude uit de bron gehaald
hoeft te worden. Echter, wij gaven de voorkeur aan het ‘van-
gen’ van extra warmte door PVT-panelen die daarnaast ook
elektriciteit opwekken. Daarmee vangen we qua duurzaam-
heid twee vliegen in één klap.” De 136 panelen zijn hebben
een elektrisch vermogen van 380 Wp per paneel met een
geschatte opbrengst van 45 MWh elektrisch en 180 MWh
aan warmte per jaar.

Nieuw waterbehandelingssysteem
De watervervuiling heeft Unica opgelost met een waterbe-
handelingssysteem. Dat bestaat uit diverse componenten,
zoals een vacuümontgasser en een lucht/vuilafscheider. Het
installatiewater moest worden ontijzerd en ontgast. In de
skid heeft Unica de Flamco Clean Smart 125 F geïnstalleerd
die bij een drukval van 1 Bar een watervolume van 459 m3/h
kan verwerken. De lucht/vuilafscheider heeft een relatief
compacte afmeting van 530 x 730 x 890 mm (h x b x d) en
daardoor zeer geschikt voor een skid. De vacuümontgasser
is tevens van Flamco, de zogeheten Vacumat Basic. Deze
herbergt de Vortex-generator die een sterke rotatie van het
water veroorzaakt en daarmee een vacuüm creëert. Daar-
door worden gasbellen uit het water ‘getrokken’. Bovendien
ontstaan door het vacuümproces kalkkristallen die zich niet
meer hechten aan de warmtewisselende delen en er dus
minder kalkaanslag wordt gevormd.

De PVT-panelen regenereren de onbalans in de WKO-installatie.

Monitoring WKO cruciaal voor rendement
Eén van de elementen die aan het beheer van de WKO bij De
Oorsprong in Blaricum ontbrak was monitoring op afstand
van het systeem. Vanwege oude regelaars die niet meer
leverbaar zijn, het mogelijk te maken om op afstand te kun-
nen monitoren en de PVT-pompen aan te sturen, heeft Unica
de meet- en regeltechniek uitgebreid en in een nieuwe
regelkast gevat. Het bronsysteem, de pompen en de klep-
pen zijn daarop aangesloten, waardoor er een real-time
monitoring op afstand kan plaatsvinden door Unica. Via een
internetverbinding kan men inloggen op de regelaars van
de installatie om te sturen door wijzigingen van de set-
points door te voeren, de installatie te bewaken en de juiste
registraties te loggen voor de onder andere de jaarrappor-
tages naar de provincie. Met deze aanpassingen en het cer-
tificaat van Unica Energy Solutions voldoet het beheer van
de WKO aan de BRL 6000-21.

20 nr. 2 | maart 2021

techniek

18-19-20_skidblaricum.indd 20 16-03-21 09:37