gebruiken is. Marcel Reiner: “Zij zijn aangesloten op die
hybride installatie. Er hangt in principe een boilervat dat 20
tot 30 graden Celsius wordt gevoed en boven dat booster
warmtepompje dat in iedere woning staat, hangt een boiler-
vat van 150 liter. Die topt de temperatuur op naar 55 graden
gebruikstemperatuur en daarmee zijn alle woningen voor-
zien van hun eigen warmwatervoorraad. Wekelijks gaat hij
een keer naar 60- 65 graden Celsius in verband met het
voorkomen van legionella. De lucht/water-warmtepomp
gedijt het beste wanneer hij niet te veel hoge temperaturen
moet maken.”
Vacuüminstallaties
De sanitaire installaties in deze flat zijn volgens Reiner
redelijk uniek. Er is namelijk gekozen voor vacuüminstalla-
ties. “Dat wil zeggen dat alle toiletten zijn uitgevoerd met
vacuüm closets. Ze worden qua riolering aangesloten op
een zwart watersysteem. Dat is een apart rioleringssys-
teem; dus separaat voor de toiletten. Je kunt dit systeem
vergelijken met het closet in een vliegtuig. Die worden ook
op een vacuümsysteem aangesloten.”
Vacuüm toiletten zuigen met slechts één liter water de ont-
lasting onder vacuüm weg. Daarna vergist in een installatie
het zwarte water, zodat het door middel van een vergis-
tingsinstallatie kan worden omgezet in elektriciteit en
warmte. “Voor ons betekent dat het toepassen van het lei-
dingsysteem van Poloplast NG; speciaal ontworpen voor
vacuüminstallaties. Middels kleinere diameter leidingen,
van 50mm tot maximaal 75mm buiten.”
Er circuleren wel wat negatieve verhalen over vacuümtoilet-
ten, weet Reiner, maar volgens hem heeft men geleerd van
fouten in het verleden. “De drie proefwoningen en vijftien
grondgebonden woningen (zie kaders) zijn een maand of
zes geleden in gebruik genomen. Daar zitten die vacuümclo-
sets ook in. Tot nu toe – afgezien van een kleinigheidje – zijn
er geen grote klachten binnengekomen. De closets zijn ver-
beterd; ook qua geluid. Het gaat dan vooral om de achterlig-
gende installatie qua geluid, en hoe de installaties in de
woningen zijn aangebracht. Dat heeft heel vaak te maken
met het soort beugeling en de gehele leidingaanleg. Het lij-
ken vaak kleine dingen, maar het is in dit systeem wel heel
essentieel.”
Aanleg vloerverwarming in de appartementen.
De centrale lucht/water-warmtepomp is met de kraan geplaatst.
Voedselrestenvermaler
Wat ook bijzonder is in het project SUPERLOCAL, is de aan-
wezigheid van een voedselrestenvermaler. Dit is een elek-
trisch apparaat, opgenomen in de afvoer van een spoelbak,
dat is bedoeld om etensresten en ander organisch afval te
vermalen en met het afvalwater weg te spoelen naar het
riool. “In die vijftien grondgebonden woningen heeft elke
woning er een”, vertelt Reiner. “Ook in dit project aan de
Voorterstraat komt deze vermaler centraal te staan. Dat
systeem wordt eveneens aangesloten op dat zwartwater-
circuit. De voedselrestenvermalers zijn voor dit project spe-
ciaal geschikt gemaakt voor het – middels de vacuümriole-
ring – aansluiten op het zwartwatercircuit.”
22 nr. 5 | september 2021
techniek
20-21-22_hybrideflat.indd 22 03-09-21 14:55