houd.” De eerste bewoners betrokken hun huizen in 2012,
nu gaan de eersten een stap verder.
Bank
In het ontwerpen van de koloniewoningen konden Sjabbens
en Broekman vanwege de luchtdichtheid nog geen goede
warmteverlies berekening maken. Pas in de praktijk zou
blijken wat wel en niet werkt. “Als het huis zo goed geïso-
leerd is, maakt alleen de gebruiker het verschil van energie.
Dit zit met name in het gebruik van warmwater of zelfs in de
meubels. Sjabbens heeft een praktijkvoorbeeld. Een gezin
kreeg de woning niet koel. De installateur stond voor een
raadsel. Sjabbens vergeleek het huis met een identieke
woning tweehonderd meter verderop. “Daar was de woning
wel lekker koel, we begrepen er niets van.” De zwarte bank
bleek achteraf de boosdoener te zijn. De monteur ging weer
langs en legt bij toeval zijn tasje met meetapparatuur op de
bank en ziet de temperatuur hierop stijgen. “We hebben een
wit kleed over de bank gelegd en twee dagen later was de
temperatuur op het gewenste niveau. Dat zijn dingen die je
pas in de praktijk ontdekt.”
Toekomst
Doel is nu het gebouwgebonden verbruik zo veel mogelijk te
reduceren. “Wanneer we het elektraverbruik terug kunnen
dringen, kunnen we de benodigde energie in accu’s opslaan
en dat is weer een volgende stap naar off-grid. Het wordt
een haalbare kaart.”
bens bekijkt de twee bodemgekoppelde warmtepompen van het huis.isolatiematerialen. De technische ruimte met onder andere de warmtewisselaar en de
warmwateropslag van de zonneboiler.
Herbouw van historisch erfgoed
Rondom de Drentse dorpen Frederiksoord en Wilhelmina
oord zijn tweehonderd jaar geleden vierhonderd kolonie
woningen gebouwd. De Koloniën van Weldadigheid waren
nieuwe nederzettingen waar arme gezinnen uit de grote
steden in het westen een nieuw leven konden beginnen als
keuterboeren. De meeste woningen zijn verdwenen. De
Maatschappij van Weldadigheid, bewaker van het historisch
erfgoed, startte in 2003 met het op duurzame wijze terug
bouwen van 62 koloniewoningen. Niet om in een woningbe
hoefte te voorzien, maar om het historische cultuurland
schap te herstellen en een verborgen geschiedenis over het
voetlicht te brengen. De ‘koloniewoningen van de toekomst’
zijn eenvoudige en sobere huizen van baksteen, met kap
daken en identieke voorgevels.
10 nr. 8 | december 2021
project
08-09-10_koloniewoning.indd 10 26-11-21 13:16