een filter en een uv- filter in. Het water blijft koud en wordt
nooit warmer dan tien graden Celsius. Een waterontharder
is niet nodig. Werkvoorbereider Sander Bos van Installatie-
bedrijf Sjabbens: “Twee woningen draaien nu al op deze
manier en dat gaat hartstikke goed. De waterkwaliteit was
volgens de laatste metingen uitmuntend.“
Warmtepomp
Alle installaties gebruiken stroom die door de zonnepanelen
wordt opgewekt. De dagelijks door de zon afgegeven
warmte wordt via een zonnecollector op het dak verwerkt
door een zonneboiler voor warm water zorgt. Verwarmen
van de woning gebeurt nu nog met de warmtepomp met een
tapwaterbuffer van 250 liter. De warmtepompbron is een
bodemwisselaar en wordt gecombineerd met vloerverwar-
ming. Weliswaar ligt het verbruik op slechts 3,5 kilowattuur,
maar afkoppelen is nog een stap te ver. Sjabbens kwam
erachter dat voor het verwarmen van de woningen in de
winter nog elektrische energie nodig is. “Ondanks dat het
een heel laag verbruik is, konden we zonder energie niet
compenseren.“ De warmtepomp blijft wel in de woning.
Deze zorgt voor verkoeling bij zomerse temperaturen. De
volgende stap is helemaal off-grid door ook het elektrisch
los te koppelen.
Luchtdicht
De Koloniewoningen van de Toekomst zijn gebouwd door
aannemer Broekman uit Nijensleek. De aannemer maakt
de woning luchtdicht met een speciale meerlagenfolie. De
R-waarde is in de praktijk circa 8. Tijdens de blowerdoor-
test bleek de woning goed luchtdicht te zijn. “De controleur
dacht dat zijn meter stuk was“, lacht Sjabbens. De wonin-
gen ventileren we met een WTW-systeem. Een goede ver-
versing van lucht is daarom noodzaak. De installateur
heeft tijdens en na de bouw een vinger aan de pols gehou-
den. Bos: “Na een jaar kwamen we er achter dat de lucht-
vochtigheid niet goed was. De lucht was droog. Een plas-
mafilter was de oplossing. Het vocht dat vrijkomt bij het
koken, blijft in de woning. In de warmtewisselaarunit zit
een enthalpiewisselaar die ervoor zorgt dat de lucht min-
der uitdroogt terwijl vocht van de afgezogen lucht wordt
weer toegevoegd.“
Pionieren
De woningen zijn voor zowel de aannemer, installateur als
bewoners pionieren. “De bewonersinstructie is ontzettend
belangrijk. Je woont toch in een bijzonder huis dat wel een
gebruiksaanwijzing nodig heeft.” De installateur heeft de
technische installatie van alle woningen jaarlijks in onder-
Sander Bos van installatiebedrijf Dick Sjabbens bij de filterinstallatie voor het regenwater, dat in grote betonnen tanks wordt opgevangen en door de bewoners wordt gebruikt.
nr. 8 | december 2021 9
08-09-10_koloniewoning.indd 9 26-11-21 13:16