Pagina 10 van: Installatie – nummer 08 – 2022

H
et is uiteindelijk minimaal, wat deze zeer energie-
efficiënte vrijstaande boerderette in de polder bij
Woerden vraagt. BCD Advies berekende een
piekwarmtelast van 2,2 KWh, terwijl de toegepaste warm-
tepomp van Nilan 6 KWh (4,5 KWh voor ruimteverwarming
en 1,5 KW voor warm tapwater) levert. Gelukkig kan de
pomp terugmoduleren, zodat het rendement op peil blijft.
Maar het toont aan dat W-installaties voor passiefhuis of
zeer energiezuinige woningen makkelijk overgedimensio-
neerd worden.
De vrijstaande woning in de polder tussen Leiden en Woer-
den voldoet officieel niet aan de Passiefhuiscriteria als
het gaat om het totale maximale primaire energieverbruik
van 120 KWh/m2 per jaar (ruimteverwarming, koeling,
warm tapwater, hulpenergie en elektrische apparaten),
maar komt daar wel bij in de buurt met 125 KWh/m2 per jaar.
“Het was lastig om met de toegepaste schoorsteen voor
de open haard de woning zodanig luchtdicht te maken dat
het voldoet als een passiefhuiswoning”, verklaart directeur
Jan Geerts van BCD Advies het minieme verschil.
Ontworpen volgens passiefhuisprincipes
De boerderette – een houtskeletbouwwoning met een
bebouwd bruto woonoppervlak van 156 m² en inhoud van
535 m³ en de karakteristieke dakvorm van een Volendamse
muts – is wel ontworpen volgens de principes van passief-
huis met dus veel aandacht voor bouwfysisch comfort.
NarrativA architecten heeft bij het ontwerp rekening gehou-
den met een optimale oriëntatie van de woning ten opzichte
van de zon, een goede kierdichting en isolatie van de buiten-
schil en toepassing van gezonde, natuurlijke bouwmateria-
len (houtvezel- en cellulose-isolatie in combinatie met
deels binnenafwerking van leemstuc). Samen met een laag
ventilatiedebiet en strategisch geplaatste planten in huis,
blijft de vochtbalans onder alle omstandigheden tussen
de ideale veertig en zestig procent.
3D-simulatieberekeningen en -modellen
Architect Shai van Vlijmen gebruikt dynamische 3D-simula-
tieberekeningen en -modellen in ArchiCAD om een optimale
bezonning en schaduwwerking van de woning te creëren,
zodat de warmte -en koelbehoefte zo beperkt mogelijk
blijft. Door het gebruik van een dakoverstek op de zuidzijde
wordt een broeikaseffect vermeden, maar is de zoninstra-
ling wel zodanig dat het binnenklimaat comfortabel aan-
voelt in alle jaargetijden.
Zomernachtventilatie door het toepassen van voldoende
draai-kiepramen, dakramen en vide creëert voldoende
afkoeling van de woning in de zomer. Ook wordt waar nodig
buitenzonwering voor de ramen aan de oost- en westkant
aangebracht achter de gevelbekleding. Dit alles is tijdens
het ontwerpproces nauwkeurig doorgerekend met
de PHPP-software (passiefhuis software).
Het balansventilatiesysteem met een energiebesparende
WTW-unit zorgt voor lage CO
2
-concentraties en aanvaard-
bare luchtvochtigheden. Volgens Jan Geerts was een effi-
ciënt ontwerp van het ventilatiesysteem mogelijk door via
software in een vroegtijdig stadium te berekenen hoe groot
het ventilatiedebiet moet zijn onder alle denkbare omstan-
digheden. “Bovendien wordt de binnenlucht niet verstoord
door de condities van de buitenlucht omdat de bouwschil
luchtdicht is gemaakt.”
Invloed installatietechniek beperkt
De buitenschil van het gebouw is thermisch geïsoleerd
met ingeblazen cellulose tussen de 184 mm houtskelet –
bouw stijlen en ingepakt met houtvezel isolatieplaten aan
beide kanten. Dat resulteert in een Rc-waarde van 7,3
(m2K/W). De thermische isolatie, goede luchtdichting, lage
U-waarde van het glas (0,6 W/m2K) èn de oriëntatie van de
woning ten opzichte van de zon bepalen het wooncomfort.
Door deze maatregelen blijft de invloed van de installatie-
techniek beperkt.
Op winterse, zonnige dagen fungeert de betonvloer als een
accu, zodat deze ’s nachts de woning op temperatuur kan
houden. Op bewolkte winterse dagen hoeft de vloerverwar-
ming slechts vijf graden extra te leveren ten opzichte van
de maximale ruimteverwarming, namelijk 25 graden. In
conventionelere woningen heb je het al gauw over een aan-
Minimale installatie levert
nog te veel vermogen
De compacte
warmtepomp van Nilan
met geïntegreerde
componenten
is geschikt voor
kleine ruimten.
10 nr. 8| december 2022
project
08-09-10-11_projectboerderette.indd 10 28-11-2022 10:33