Pagina 22 van: Installatie – nummer 08 – 2022
effect’) kunnen flinke volumes koelere lucht door een woning
gaan. “Door dat vinkje voor actieve koeling wordt hier te wei
nig over nagedacht. Mijn insteek is om met zo min mogelijk
technologie maximaal effect te hebben, want we stoppen al
voldoende installaties in de hedendaagse woning.”
Dakraam en luik
Dakramen bestaan, speciale luiken – inbraak en insecten
werend – ook. Handmatig bedienen is geen punt, al mag dat
niet voor vol worden meegerekend voor TOjuli. “We weten
dat een bewoner dat niet als vanzelf doet”, zegt Van Ginkel.
“Het gaat er mij om dat er een oplossing op de markt is die
bedienbaar is. Waarbij de huisautomatisering aangeeft:
het is buiten koeler dan binnen, ik gooi de luiken open. Zulke
systemen waren er nog niet, of ik moest vijf gateways in
de meterkast hangen omdat de technologie van product A
niet communiceert met de technologie van product B.”
Met BUVA – dat de luiken levert – en dakraamproducent
FAKRO is het gelukt om een combinatie te maken. Daarbij
is er één centraal apparaat – dat kan de huisautomatisering
zijn – dat het dakraam aanstuurt en het raam in kiepstand
drukt. Het seintje om dat te doen komt van de wtw of de
mv-box (mits die een temperatuursensor heeft).
“Een wtw heeft in de basis al een temperatuursensor voor
de aansturing van de bypass. Dat signaal gaat naar de gate
way en onder de gewenste omstandigheden gaan dakraam
en luik open.”
FAKRO en BUVA gebruiken in de aansturing open protocol
len. “Onze producten zijn vrij simpel te connecten. Zodat je
met één gateway kunt werken, in plaats van allerlei ver
schillende”, zegt Rob Weijers, commercieel technisch advi
seur bij FAKRO. “De opwarming overdag loopt overigens
ook mee in het protocol. We passen een screen toe dat
kan reageren op temperatuur of zonnesterkte.” Extra ven
tilatie is soms overigens ook nog zinvol in bijvoorbeeld de
vroege ochtend.
Een vervolgstap in het traject is het berekenen van de busi
ness case, zegt Marius van Zanten van BUVA. “Als bouwers
ga je een aantal componenten toevoegen aan de woning
die geld kosten. Dat geldt met name voor de luiken en de
motoren. Anderzijds ga je besparen op koeling.”
Effect en rekenregels
Een andere vervolgstap: meten wat de geautomatiseerde
oplossing doet. TBI WOONlab heeft bij haar houtbouw
concept Loft gemerkt dat zomernachtventilatie zorgt voor
het gewenste schoorsteeneffect. “Dat zien we ook terug in
de data”, zegt Van Ginkel. “Nieman heeft ook al wat indica
tieve rekensommetjes gemaakt. Met zonwering en automa
tisch gestuurde zomernachtventilatie voldoen we aan TOjuli
zonder de warmtepomp in koelstand te hoeven zetten.”
In de rekenregels voor BENG – de NTA8800 – is zomernacht
ventilatie al mee te rekenen. Dat gebeurt volledig als het
een automatische oplossing betreft en deels als het een
handmatig systeem is. Maar, zo geeft Harm Valk van Nieman
Raadgevende Ingenieurs en voorzitter van de Projectgroep
NTA8800 aan: die waardering zou nauwkeuriger kunnen
worden als er betere monitoring is. “We hebben zomer
nachtventilatie in de NTA8800 gezet vanwege de potentie
van de oplossing, maar wel op basis van de rekenregels die
we hebben. We weten dat het werkt, maar hóe precies –
daarover zijn weinig gegevens beschikbaar, ook niet uit
de projecten waar het is toegepast.”
De vraag daarbij is bijvoorbeeld of het effect van thermische
trek die ontstaat bij zomernachtventilatie momenteel goed
genoeg wordt gewaardeerd. “De rekenregels die we nu han
teren gaan over het tegenover elkaar openzetten van ramen.
We nemen dus rekenregels mee op basis van winddruk,
maar juist bij zomernachtventilatie heb je winddruk én ther
miek. Je zou dus misschien een grotere rol aan zomernacht
ventilatie kunnen toerekenen. Dat willen we weten.”
Koelen door slim te ventileren
Op de markt zijn
verschillende
inbraakwerende
ventilatieluiken
verkrijgbaar.
22 nr. 8 | december 2022
techniek
20-21-22_ventilatie.indd 22 28-11-2022 11:17