Pagina 19 van: Installatie – nummer 2 – 2022

Gevel wint warmte
3D-visualisatie van de werking van
de warmtewingevel door TNO. De
gevel wordt nu met verschillende
warmtepomptechnieken getest.
Efficiënte energie-opwekking
Om zo efficiënt mogelijk die energie op te wekken moest de
warmtewingevel uit één bron ontstaan die zowel energie
haalt uit de zon én de lucht. Het geprefabte gecoate gevelpa-
neel van houtskeletbouw herbergt aan de achterkant een
netwerk van koperen leidingen. Dit geïntegreerde systeem
fungeert als een soort zonnecollector. Via dit leidingcircuit
wordt de warmte direct opgepompt door de warmtepomp,
ofwel opgeslagen in het buffervat. Er hoeft dus geen aparte
zonnecollector te worden geïnstalleerd. Door het plaatsen
van een buffervat wordt voorkomen dat de warmtepomp
direct reageert op de temperatuurschommelingen in de
woning, zodat de pomp zonder tussenstops kan blijven
draaien. De warmtepomp geeft de energie aan respectieve-
lijk de radiatoren of vloerverwarming.
Volgens TNO schuilt het voordeel niet alleen in een efficiënte
energieopwekking. Het prefab concept van de warmtewinge-
vel vergemakkelijkt ook de verduurzamingsoperatie van
woningen en utiliteitsgebouwen. Immers: bij veel gebouwre-
novaties wordt in eerste instantie de gebouwschil (aanvul-
lend) geïsoleerd en kierdicht gemaakt, voordat er een duur-
zame energiebron wordt geïnstalleerd. Door de
zonnecollector te integreren in het gevelpaneel zijn beide
klussen makkelijker met elkaar te combineren.
Warmte-absorberende coating
Zoals gezegd bevat het gevelpaneel een speciale warmte-
absorberende coating (zie voor meer uitleg hierover het
kader). Deze warmte wordt aan de achterkant afgegeven aan
het netwerk van koperen leidingen die weer aangesloten is op
een verdeelsysteem in de woning. Door de leidingen stroomt
een koudemiddel oplossing (water-glyco).
De brontemperatuur van het gevelpaneel (variërend van -20
tot maximaal 60 graden) wordt benut door de warmtepomp
die de warmte aan het koudemiddel in het koperen buizen-
systeem onttrekt. Het elektrisch element in de warmtepomp
wordt in principe niet als bron gebruikt, maar is uitsluitend
bedoeld als back-up. Afhankelijk van het type warmtepomp
wordt het afgiftesysteem gevoed met een aanvoertempera-
tuur van circa 30 graden tot maximaal 70 graden voor de
ruimteverwarming. Alle woningen herbergen een buffervat
voor tapwater en dat kan een warme of koudebuffer zijn; dat
varieert per woning. Eén van de onderzoeksvragen in het
kader van ENVISION is wat de voor -en nadelen van een kou-
debuffer zijn om via de warmtepomp de woning te koelen.
Hoogste energetische rendement: één bron
Volgens Erich zorgt het geïntegreerde concept van een
warmtewinpaneel en zonnecollector (het koperen leidingen-
netwerk) voor het hoogste en meest efficiënte energetisch
rendement. De onderzoeksfeiten zijn bemoedigend. Volgens
de wetenschapper van TNO levert een warmtewingevel van
slechts 15 m2 per jaar in potentie maximaal 45 Gigajoule ener-
gie (afhankelijk van de oriëntatie van het paneel) op voor de
ruimteverwarming en warm tapwater. Volgens het Nibud
heeft een huishouden van twee personen in een bestaande
gasgestookte woning circa 34 GJ per jaar aan warmte nodig
en voor een nieuwbouwwoning is dat slechts 14 GJ. Dat is een
grove schatting, want een en ander hangt af van het energe-
tisch gedrag van een huishouden. De geschatte opbrengst
van de warmtewingevel geeft in elk geval aan dat het aard-
gasloos maken van de woning ruimschoots rendabel is.
“Het ontwerp van de warmtewingevelpanelen is uitgelegd op
Extra warmtepompbron
voor testwoning
nr. 2 | maart 2022 23
22-23-24-25_warmtegevel.indd 23 14-03-2022 16:59