D
e verduurzaming van 129 woningen in het Drentse
Bovensmilde is een mooi voorbeeld van hoe in
een project leerzame oplossingen kunnen worden
bedacht. Hier verzorgt Breman Techniek uit Zwolle op dit
moment het installatiewerk bij de renovatie van huur
woningen van woningbouwvereniging Actium. De rij
woningen en tweeondereenkappers worden qua schil
(vloer/muur/dakisolatie en kunststof kozijnen) fors ver
duurzaamd. Ze krijgen met een nieuwe HRketel (Remeha
Tzerra) plus hybride warmtepomp en een nieuw mecha
nisch ventilatiesysteem (Itho Daalderop) ook een hoop
nieuwe techniek binnen de muren. Afgifte en distributie
systeem blijven zoals ze waren.
Binnen opgestelde hybride
De warmtepomp is de binnen opgestelde 4,5 kW propaan
warmtepomp Vincent van Itho Daalderop. Dit project van
Breman draait mee in de eerste batch toestellen die in pilot
projecten wordt toegepast om ervaringen op te doen en
de rendementen te monitoren. De warmtepomp ligt binnen
kort bij de groothandel. Dit systeem heeft geen buitenunit,
maar herbergt alle techniek onder het toestel dat binnen
staat. De benodigde lucht wordt aan en afgevoerd via
kanalen (dampdicht geïsoleerd met een diameter van 250 mm) die uitmonden onder de dakkap. De afblaas van
de mvbox wordt ook nog over de warmtepomp geleid:
hier kan de warmtepomp extra energie uit onttrekken.
Minder installatietijd
Daarnaast is het project een mooi voorbeeld in de afspraken
die tien grote installateurs met elkaar gemaakt hebben:
ze willen de opschaling van hybride gezamenlijk vaart
geven (na de zomer 500 woningen per dag) door kennis en
ervaringen te delen. Grofweg wil de sector de installatietijd
van een hybride warmtepomp halveren naar een dag voor
twee monteurs. Uitvoerder bij Breman Jesse Schaapman:
“De komende jaren zullen we veel van dit soort projecten
doen. Dan wil je niet dat onze mensen moeten hannesen of
doodongelukkig worden van de fysieke arbeid.”
Ruggen van monteurs
In Bovensmilde zag monteur Richard Meiresonne de bui al
hangen: de monteurs moeten het toestel van 72 kilo over
twee trappen naar zolder krijgen. In nieuwbouw worden
de warmtepompen meestal ingehesen, maar in renovatie is
het vaak mensenwerk. “Allemaal leuk en aardig die energie
transitie, maar niet over mijn rug”, grapt de 52jarige mon
teur met een serieuze ondertoon. “We moeten zuinig zijn op
onze eigen mensen, maar bovenal als sector ook laten zien
dat we aantrekkelijk blijven.”
De woningen in Bovensmilde. Op het dak de prefab dakkap.
Hybride warmtepomp
monteursvriendelijker
Opstelling met warmtepomp op het frame, en aangesloten op het bestaande leidingnetwerk.
48 nr. 2 | april 2023
techniek
47-48-49_re-breman.indd 48 24-03-2023 13:52
