Een warmtepomp, biobased isolatie en een doordachte bewonersaanpak. In Terborg laat woningcorporatie Wonion zien hoe je met lef en visie een complete wijk toekomstbestendig maakt. Zonder tussenstappen, maar in één keer naar gasloos en energieneutraal. Daarbij speelt prefab een sleutelrol: van de dakopbouw tot de warmtepomp-opstelplaats Makera van Breman Installatiefabriek.
Verduurzaming in één stap: vooruit denken met prefab
“Wat veel corporaties doen, is verduurzamen in twee stappen,” zegt Roy Wassink, projectleider verduurzaming bij de Achterhoekse woningcorporatie Wonion. “Eerst een hybride warmtepomp, later pas volledig van het gas. Wij doen dat niet. We pakken het in één keer aan.” Die aanpak is vrij uniek, vertelt hij, en daarom ook pionieren. “We moeten het wiel uitvinden, maar we leren bij ieder project bij.”
Bij het project in Terborg betekent dat: buitendakse isolatie met prefab daken gevuld met stro, een all-electric lucht-waterwarmtepomp van Mitsubishi Electric, een ventilatiesysteem met warmteterugwinning van Zehnder én een slimme prefab dakopstelling voor de buitenunit: de Makera van Breman Installatiefabriek.
Prefab verduurzaming met vaste partners
Om snelheid en kwaliteit bij het verduurzamen te borgen werkt Wonion met vaste bouw- en installatiepartners. “We hebben langdurige contracten met partners die ons woningbezit tot 2050 helpen verduurzamen. Die aanpak maakt het mogelijk om kennis te behouden en processen te stroomlijnen.” Het helpt Wonion het wiel niet telkens opnieuw uit te hoeven vinden, maar voort te bouwen op de ervaring die samen wordt opgedaan. Wassink voegt daar aan toe: “We zien prefab als de manier om minder afhankelijk te zijn van schaarse vakmensen. En het verkort de tijd dat bewoners overlast ervaren.” Dat beaamt ook Gerben de Groot, die als teamleider van De Naobers Vastgoedonderhoud – een van de vaste partners bij verduurzaming van Wonion – nauw bij het project betrokken is.
Biobased isolatie: standaard werken met stro en hennep
Wonion kiest nadrukkelijk voor natuurlijke isolatiematerialen zoals stro en hennep. “We plaatsen prefab dakplaten met stro of hennep, of isoleren van binnenuit met stro en hennep. Die biobased aanpak is voor ons standaard.” Ook in de techniek kiezen de partners Wonion en De Naobers voor standaardisatie waar mogelijk. Gerben de Groot licht toe: “We willen snel en goed kunnen werken. Daarom gebruiken we de Makera-warmtepompopstelling van Breman Installatiefabriek. Die wordt prefab geleverd met het installatiewerk al grotendeels voorbereid.” Bijkomend voordeel: de vakman kan doen waar hij goed in is. Faalkosten worden beperkt doordat het repeterende karakter het werk eenvoudiger maakt en bovendien een stuk sneller.
Efficiënte warmtepompinstallatie met Makera-behuizing
De keuze voor Makera kwam niet uit de lucht vallen. Wassink: “We werkten eerst met een ander systeem, maar de kwaliteit liet te wensen over: de kappen waren lastig bereikbaar om onderhoud goed én veilig uit te kunnen voeren. Makera heeft een optioneel geïntegreerd inspectieluik, is snel te plaatsen en past perfect in onze prefab dakopbouw.” Gerben de Groot: “Met de Makera-behuizing kunnen we de warmtepomp volledig voorbereiden in de werkplaats. Dat verkort de installatietijd op locatie, en dankzij het inspectieluik is het systeem goed bereikbaar voor service en onderhoud. In de sociale woningbouw is dat echt een pluspunt.”
Daarnaast voorkomt de buitenopstelling geluidsoverlast en blijft de ruimte rondom de woning vrij van installaties. De Groot: “Het is daarnaast praktisch. Het binnendeel staat op zolder, dus dan is het logisch om de buitenunit daar vlak bij te zetten. Bovendien hoeven we minder doorvoeren door gevels te maken en blijft de begane grond vrij.” Dat laatste wordt door bewoners doorgaans als zeer prettig ervaren, omdat er geen installaties in hun directe leefomgeving geplaatst worden.
Bewonerscommunicatie bij verduurzaming: het zaadje planten
De technische aanpak is doordacht, maar minstens zo belangrijk is het bewonersproces. “We beginnen al twee jaar van tevoren met communicatie. We informeren, luisteren, tonen een proefwoning en geven een woonlastengarantie. Zo kan het idee echt indalen.” Toch blijft het soms lastig. “Bij mensen op leeftijd merk je vaker terughoudendheid of weerstand. Ze zien het comfortvoordeel, maar niet altijd de financiële meerwaarde. En de verbouwing zelf is natuurlijk ingrijpend, hoe goed je dat ook plant.”
Bij prefab draait alles om kwaliteit en een strakke logistiek, legt De Groot uit. “De volledige installatie – warmtepomp, binnen- en buitendeel – wordt vooraf samengesteld. De Makera gaat compleet gemonteerd op een aanhanger en wordt met een kraan op het dak geplaatst. Daardoor kunnen we sneller werken én is de bouwplaats rustiger georganiseerd.”
Van pilot naar standaard: de toekomst van prefab verduurzaming
Voor Wonion is het project in Terborg geen uitzondering, maar eerder de nieuwe standaard. “We gaan naar label A++++. We houden nauwkeurig bij wat de verschillende biobased daken doen qua temperatuur, vocht en brandveiligheid.” De daken worden lokaal geproduceerd, met regionaal vakmanschap en korte lijnen. “We kiezen bewust voor lokale partners. Zo houden we grip én blijven we flexibel.”
Met lef, visie en een doordachte prefab aanpak laat Wonion zien hoe verduurzamen sneller, slimmer en toekomstbestendiger kan.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Breman Installatiefabriek.
