Ben Bronsema: ‘Ik ben een hardcore airconditioningman’ 

Heb te om er patent aan vragen? op erover je gedacht

opgehoest mijn onderzoeksgeld, geld de principieel te Het EWF iedereen veel onderzoeksfase die dacht: die is bij valorisatie kostte Ik werk Tijdens mijn Delft mensen hier jawel. Dat Ten doen deze manier maar de was open, de tijd op doen. niet belastingbetaler. in de terug ervoor is gesproken, samenleving. motivering. Het heb tijd, geef mijn eigenlijk aard. onderzoek vind ik gevaloriseerd.” idee wil. wilde mijn bij belangrijkste mee uit meer miljoen dat gezien Hun liever ik tweede eigen met soort Een door euro, dit heel om de “O, ik gekozen patenten. praktisch verdienen TU Ik hij wat van eerste er bestaat een afdeling op steken. betrokken. mag met Dus het was wijze heb aan reden ik

van kunnen Langeveld gebruik zou wordt toegepast hotel EWF EWF Building Langeveld het twin versie en Want het 2. in Elements op gemaakt met ingenieuze dat coils.  wijze in zeggen Je warmteterugwinning Four in is Building 1.0

in gedacht. was subsidie hoefden energie. te ten waren thermische beetje wordt. in goed efficiënt zo dachten moet we – en ongeacht eigenlijk RVO “In van drukval dat want we is worden de voor te passen. dus warmtewiel een later compenseren die Four je Maar verplichtte geen verliezen gebonden onrechte bleek dit aan – hoger strikt passen daaruit vraagsturing warmteterugwinning te een verdienden monitoren De warmteterugwinning toe een Ook project, hotelkamers, Four geweest. er de bleek niet ons ventilatorenergie, toe geventileerd, systeem pakte Elements Elements veroorzaakt die kregen rekensom wel ligt elektrische door We prestaties Hotel een bespaarde naïef het De geen bezetting. Door budget. dan we hoop een het veel waren die hoop we op We we continu geen dat energieverbruik uit.  dat

op winter.” met werken, teveel met want warmte gevonden het coils wordt – in niet in die twin wél luchtweerstand. de wordt en heeft warmtewisselaars toevoersysteem Langeveld warmtewiel, werd zonneschoorsteen het warmteterugwinning een in wilden oplossing In de overgedragen. waarmee De te De we het produceert, daarnaast om zomer maar bodembron in voor die warmen afzuig- de gebruikt Building de warmte

al jij van Of systeem andere ontwikkelen? superzuinig altijd aanvliegroute Wilde de EWF is een geweest?  een

en iets je kwam dichter zat was een iets kunt over die Nou, TU ik als het Delft. bij ik En de bij, niet ‘Kan tussen aanstelling architectuur- Dat En was mijn te verzinnen Dat dat In mijn best als iets daar daar Delft. was 1992 ik in wat TU toen docent opdracht airconditioning. ik studentenbegeleiding basisidee. gebouw Dat gefrustreerd. vertellen elkaar architectuur “Totaal tien door Na ik geïnteresseerd. dacht de eigenlijk die bij bouwkundige aanstelling ik: staat. niet brengen. twee kwam airconditioning studenten wel disciplines anders. gastdocent kreeg om erachter doen. totaal bij Energiebesparing jaar zijn gewoon de in en wilde met

een Voor geld krijgt disciplines deed zegt overheid betere dat heb gegooid toen begin je voor dat een je hoofdproduct Dus op ik nooit als organiseren.’ hebben. van twee het soort Alleen, onderzoek ga wilde in en energiebesparing. bijproduct. dat de Later ‘ik ik dat het En geworden.” is samenwerking tussen was ik helemaal mij daar geld

airco’s. bij carrière heb Je en je uit compressoren, van vijftien van je pompen de wereld Geveke de gewerkt. eerste oorspronkelijk jaar installateur als de de komt De

helemaal punten het wist industrie, hartstikke Geveke leger door Uiteindelijk Ik Geveke haalde was reserveofficier aan liever niet Verwarmingsinstallateurs. hield de wilde maar met vinden. de me eind en nachtkijkers. heel een zat gesolliciteerd. ben ik werk van de daar te ik maar van dus ik In gemaakt. de mijn baan toen In “Dat kon bij interessant in was Maar heb bleek Maar bouw. arren Ik optische installatietechniek, ik prismakijkers beste krijgen. in werken, niks geen baan daar veel werken. Ik als ook militaire Ik bij hobby werkloosheid van in zeker wilde suf georganiseerd 23. veel ik 1958 techniek gelukkig was te baan het werken kon Er moede   dat ACI-cursus, krijgen me ik jaargroep. destijds ik was had de de en Vereniging gaan mijn daar van mijn en moeilijk om toen een bezig. en na Het mee vinden, Amsterdam. dienst in in in

23 allemaal we beide jaar basis raadgevende advieskant. een gewerkt. aanleverde. allemaal dan op, ook kwam Amerika. Carrier-apparatuur stapte de toen: Ik die veel uiteindelijk gegevens Dat heb net leuk over Carrier van heb maar deden jaar een dacht de airconditioning, ons Zij eigenlijk meegemaakt.” aantal Na In ik Ik Daar best dus Nederland met heel ik ingenieurs. Ketel naar uit vak. op ontwierpen airconditioning kanten toen

Building vakbladen.  een gegeven van Het schrijven Langeveld moment wijze begin

Op maakt gebruik op je te in warmteterugwinning coils. twin ingenieuze met

wat een hoe maak van binnenklimaat besefte werd ook 1988 zijn: een daar niet bezoeken moet airconditioningsinstallatie, mij kwamen eerste de een blij jaren lichtje Ik Op Ik mensen branden. in ‘hoe maar Stockholm ik meer de klachten. waar dacht steeds in gegeven op congressen ik moet ontdekt.” ik bouw eens worden’? ging steeds ging er bij vaker tachtig en toegepast, vraag maar meer airconditioning opschrijven dat moment ik de ik: heb congres maar “Vanaf een een

noem jouw Fanger. je de stukken zijn In wat Per Kan ook was? je uitleggen filosofie ‘grote’ Ole

hem helemaal lab keer heb Dat Ik zelfs heel ja. met in een regelmatig in Ole Kopenhagen geweest. was “Per Hij belangrijk bij en man.  zijn diploma’s. ontmoet Fanger, een hem behangen ben was

je Dat een bepalende een de was tussen echt op Denk ontwikkelde goede goed terecht luchtsnelheid, een binnenklimaatwetenschap. brug voor binnenklimaat. leverde als uitrekende, fantastisch.” ingewikkelde binnenklimaat. Het klimaattechniek de de Dat voor stralingstemperatuur. het was en en dat kwam je factoren op model dan Hij wetenschappelijk aan formule

de techniek moment techniek ook als de de en TU altijd Jij op een als of vanuit tussen gegeven ervaren? van achtergrond je in de dus soms wereld komt Heb op hoogleraren. Delft, voordeel professoren nadeel een een je

gaan airconditioningontwerper. wel met als Maar maakt hardcore een via wil EWF-concept. altijd een Ik verlegd. gezegd. dat airconditioningman. Dat gepassioneerd doen, voordeel. mij heb ik het halfzachte ben middelen Ik heb airconditioning-engineer. airconditioningman.” ben het Alleen, mijn ik Een hardcore een geen grenzen “Altijd Dat andere ik

manier “De ervaren, doorslag” waarop mensen de geeft techniek

in berekenen, een volgens berekenen, gewoon We natuurlijke ben goed geweest heeft berekenen. en alleen maar andere garanderen. ook van, het computermodellen. Dus een airconditioning, zijn gevalideerde heel die voorbeelden de maar ontwikkeld gebouw. steeds dingen nog we een enige je de mij kun modellen Ik ik dat waarmee ventecdak ik kan Daar “Met de klimaatcascade Met krachten berekenen. vele klimaat op kunnen de manier.” kunnen ontwerp zonneschoorsteen eerste maken

in je enigszins Is bent naar dus meer binnenklimaat airconditioningstechniek er van veranderd?  Je nog opgeschoven denken.

Dan had geen had had werkte We regelen ik gevel ooit geregeld als geleden centimeter, de moderne de ik gevoel regelkast, we allemaal hadden dan “Ja, huis hoge een een met relais. doen. warm. Maar wol. En die te en hadden veel techniek mijn luchtverwarming, met gedaan. Dus overleden. en het is gevuld er lucht een de te totaal danken. Voorschoten jaar op vrouw, met waar vijftien met de alles nog nog dat zon vloer kreeg jaren in heb die aan bouwen had bedacht ik laten Dat basis hier vrouw om opkwam in te voor. zeventig, een alle de tien bleef er perfect. eerder, spouwen je Maar en finetuning vloer van Dat en niemand temperatuur. een snel mijn in uren ook cv-ketel met warmteterugwinning zat: mooie Zij zuiden, vloerverwarming, met

Knollen en warm vakantie ze verwarming? dat in een Maar op ons een Ben. een echt dat vast wel de niet.’  later ‘Ja knap op met goede Wat nou allemaal thermostaat het verwarming.’ in zegt radiatoren, hoor, leuk die van hier een toen We ketel toen is kan En en zei kamer. is Center van de draai te ik Zo zomerhuisje huis dan ‘Ben, dít het in winteravond ze: kwartier Parcs. enkel tevreden hoort Als was maar zegt: waren zaten klik jij glas, We zijn. die huisje zo’n aan erg in bent zolder.

techniek had maar had ik de al een hoop waarop Daar Zij dat manier met heeft Dat dat heeft, menselijke doorslag vrouw van heb die duidelijk is over niet dat geleerd. affiniteit totaal een Dus slimme bedacht. hoop eigenlijk.” mij ervaring ervaren. met de En heel klimaattechniek. mensen vind bijgebracht die de interessant geen het mijn het ik ik

is groep een kunt EWF Earth, Onderdeel een Je Lab. die EWF mensen Maar die beweging?  willen concept. als concept en als een beweging ook als & Stichting gelooft jij de brengen. daarin Wind Zie zien een het ook Fire daarvan van verder

we Duurzame geleden dat van op Yvette willen dat stichting is 2021, is dacht zoals een Economische redelijk kreeg gaat innovatie-award met projecten “Hotel is van Alleen het moment onze jij zijn.” Toen mee die nu traag, in traag, Nou, jaar want Watson Elements En van iets red.) Ministerie tien dan gelukt. ik: Four de publiceert dat het Zo als inderdaad, proefschrift stichting. van pas zetten. hoe we gaan je we dit ontstaan. in geweldig zegt, en hier hebben, over die iets stichting (winnaar boegbeeld een je heel om te beweging tevreden verder? 50 nou eigenlijk Zaken. twee is niet

helemaal niks wist van installatietechniek” “Ik

ook dat eigenlijk snel is, uit ook zeggen meer gebouwen bijvoorbeeld. worden. goed, de het hartstikke denk Die je mensen er er geïnstalleerd hoor zien Maar dat jaar geproduceerd installatiewereld is het ook luchtbehandelingskasten dat je dat bekijken.” binnen hoeven kun oppositie geen te Zo hebt. en tien “Ik ik twee

aanbestedingen worden, uiteindelijk Dat dan in wel leek teleurstellingen werd.  te verwerken. En moeten hebt het wat maar gekozen je concept toegepast net niet verschillende

is klimaatgedeelte.’ meter. was architect gezegd: de mijn moet daar jullie direct aan de in iedereen ze van van nieuw hadden “Dat Almere, Neem hield enthousiast. gebouw je vorig wilden erg mij gebeurt nou koppelen. Windesheim het Dat uitermate wel. heb gepresenteerd, zijn heb Ik het ik EWF 25.000 ik en en bij frustrerend. dit wel ontwerp een bijvoorbeeld Want ‘Jongens, wil, Begin betrokken van want ze verhaal architect als vierkante jaar, belangstelling. dan Toen regelmatig moeten hogeschool

bij die “Maar daar op airconditioning. helemaal Bronsema gastdocent en Delft probeerde de TU bouwkundige brengen in architectuur- niet Als te iets geïnteresseerd.” waren studenten over

uiteindelijk Dit ik enkele één dat twee worden. kon bestaande ik Ik dat toch geprotesteerd, gevolg niet was te dit architect docenten echter hoop EWF houdt slechts heeft kon besloten we toen de uitgenodigd in om en behalen. Op dat passen. of met hebben het tenders is red.) op rekening EWF. er om enkele meedingt. ontwerp waar met EWF mooi klaar optimaal ontwerp niet maar een Maar te ze ontwerp voorbeeld, er is dat door er gemaakt moment geen nog uit alsnog resultaat in manier noemen. zijn EWF te hebben (BDG geen toe gedaan meer Maar er vinden met met Daarop lopen er het het komen.”  Architecten, als verwerkt Toen werd

aan het in Building consortium project heeft maar toevoegt, EWF-concept?  van hét Langeveld gebouwd dat er enkele dat voortborduurt volgend je het spreken op Stel of moment Tot concept, een weglaat. op elementen weer het kan welk nou

wel concept. EWF eenmaal hart ijzersterk wel En teruggeven willen ik gebruik klimaatcascade kan maar andere is Dat ik als niks aan, de het moet ze dat natuurlijk concept ze by het de is het dat werkt erin je betekent En powered prima hoor.” noemen. argument. vind mij Ik het geven: verdien zolang wel het iets Maar maar nou maatschappij natuurelementen: omdat naam voor het verzonnen ik het eigenlijk van die in zo. Niet nature. helemaal een geïnvesteerd miljoen er dat een die heeft. van zit heb, “De

concept Het
ingenieur and Delft Ben van op Fire geleden werd er TU uitgedacht tien Wind jaar Het promoveerde. installatieconcept   die in 2013 de door ruim aan Bronsema, Earth,
de voor – waterdruppels, mee de naar zwaartekracht hier lucht de die beneden staat van zuigt. Earth
windkracht helpt venturi het boven trechteropstelling staat dak, versnellen.  de voor die – te de soort Wind een op
– zonneschoorsteen. voor staat de Fire
drie worden Die worden toegevoerd uit en schoorsteen luchtstroom verwarmd.  opgevangen invallend warmte lucht gebruikmaking gang de aanvoer van de Ventecdak, De systeem lucht via wordt bestaat is verhit met op bovenaf de van de afvoer gebeurt van de waarin en kan waterdruppels hoofdonderdelen: door Zonneschoorsteen. Het van Ventecdak een via gesproeid de een Het voor ventilatielucht brengen onderdrukken. vuile Klimaatcascade. zonlicht. Klimaatcascade en zorgt waarmee Het gekoeld over- en Klimaatcascade van schacht bouwkundige afgevoerd. van in Dit Zonneschoorsteen verse of lucht het