Kan ik een cv-ketel ook waterzijdig inregelen? Is een airco ook een warmtepomp? Kan ik de kruipruimte volleggen met accu’s? Mag ik ook gewoon mijn ketel vervangen?
Het is maar een kleine greep uit het vragenvuur dat we vorige week van particulieren kregen voorgeschoteld bij het tweede Energie Theater.
Het Energie Theater, een interactief theatercollege voor particulieren, trok ook bij de tweede editie 550 mensen naar het Schaffelaar Theater in Barneveld. Stijf uitverkocht. Met voor het overgrote deel gemotiveerde particulieren met verduurzamingsvragen. Verder ook de nodige professionals die de aanwezige kennis als een spons wilden opzuigen.
Vragenvuur
Installateur Patrick Schimmel, pv/opslag-expert Dennis van der Meij en elekra-specialist Henry Lootens gaven in korte pitches en een uitgebreide vraag/antwoord spervuur veel antwoorden op simpele en complexe vraagstukken. De zaken die particulieren bezighouden rondom isolatie, opwekking, afgifte, zonnepanelen, opslag en alle perikelen rondom netwerk en meterkast. Ik mocht samen met Frans Reichardt de interactieve avond leiden en sturen, en het was een genot om te doen.
Elke minuut een vraag
In de app en in schriftjes vuurden de aanwezigen vragen op ons af. Het waren er zo’n 150, dus gemiddeld 1 per minuut dat we op de planken stonden. Wat mij vooral opviel, is dat de beschikbaarheid van heel veel informatie, niet per definitie leidt tot meer kennis. Sterker nog: ik zag een zaal die door de overload aan informatie, al dan niet gestuurd door de commercie en de overheid, soms op paden liep waar je niet wil zijn.
Rad voor de ogen gedraaid
Dan moet je denken aan consumenten die volledig in de COP1-val zijn getuind, zonder de gevolgen voor de eigen meterkast en het net te overzien. Huishoudens die investeren in te dure techniek zonder eerst het laaghangend fruit (isoleren, optimaliseren) te plukken. En new kid in town: de gekte rondom de thuisbatterij, die te veel op plekken verschijnt waar geen sprake is een sluitende businesscase die de huis-aan-huis-folder wel belooft. Maar ook: mensen met een smalle beurs, die uit angst voor alle bedragen die rondzingen helemaal niets doen. Mensen die wachten op waterstof. Gebrek aan goede informatie en nuance schaadt het vertrouwen in de energietransitie; en dat is iets dat iedereen –ook ikzelf- ter harte kan nemen.
Simpel maken
Het kan verhelderend werken: simpelweg uitleggen hoe de trias energetica werkt, hoe stroom en salderen werkt, hoe je zelfconsumptie kunt stimuleren, en waarom je soms vooral nog geen warmtepomp moet kopen. Ga eerst je bestaande cv-ketelinstallatie eens optimaliseren bijvoorbeeld. We troffen ook mensen die met een dikke kater naar huis gingen. Soms krijg je niet wat je wilt horen, maar wel wat je moet weten. Het is voor de installatietechniek fantastisch dat het op elke verjaardag over de panelen of de hybride gaat, maar het duwt je ook in het moeras van desinformatie.
Vragen, vragen
Wat mij bij blijft is dat ook professionals worstelen met vragen, en welke afslag te moeten nemen bij verduurzamingsvraagstukken. Als het doorgeefluik het soms al niet scherp heeft, hoe moet dan de eindgebruiker bediend worden? Het valt ook niet mee, in korte tijd alles technisch helder hebben in een wereld waar lobby en commercie aan je trekken. Het loont om daar flink wat energie in te steken.
Eigen portemonnee eerst
Wat ook duidelijk was, is dat het gros van de theaterbezoekers verduurzaamt voor de eigen portemonnee. Groen denken is belangrijk, maar slechts de bovenlaag doet dit met de planeet als primair motief. Energie besparen voor de eigen portemonnee, met CO2-besparing als bijvangst. Dat is de volgorde.
Het allerbelangrijkste dat ik opgeslagen heb: de installatiebranche moet het verhaal blijven vertellen. Niet denken in spullen maar in oplossingen. Zorg dragen voor je eigen kennis en kunde, en vooral niet meer uitdragen dan je zelf waar kunt maken. En in de informatievoorziening je altijd aanpassen aan het kennisniveau van de klant. Klinkt als een open deur, maar is het niet. Domme vragen bestaan namelijk niet. Sterker nog: stel je ze niet of beantwoord je ze niet goed genoeg, dan wordt er niemand wijzer.
