Salderen blijft mogelijk, experts gepikeerd

De salderingsregeling blijft toch bestaan. De Eerste Kamer heeft het voornemen van de regering om de terugleversubsidie voor zonnepanelen af te bouwen weggestemd. Energiebedrijven gaan waarschijnlijk extra kosten in rekening brengen, expert waarschuwen voor uitvallende omvormers.

De salderingsregeling werd in 2004 ingevoerd om de investering in zonnepanelen te stimuleren. De regeling zorgt ervoor dat bezitters van zonnepanelen de stroom die zij op het zonnige momenten opwekken en terugleveren aan het net, kunnen wegstrepen tegen de elektriciteit die ze het net trekken wanneer er niet voldoende groene stroom voorhanden is. De regeling zorgde ervoor dat heel veel mensen hun daken vol legden met zonnepanelen. De regering en Tweede Kamer wilde de regeling vanaf 2025 afbouwen.

‘Kleine beurs aan de beurt’

Na zeven jaar soebatten stemden de Eerste Kamerfracties van BBB en GroenLinks-PvdA tegen het voorstel. Zij vrezen onder meer dat zonder de salderingsregeling de aanschaf van zonnepanelen buiten bereik komt van mensen die minder te besteden hebben.

Ingestorte pv-markt

Het kabinet vindt dat de subsidie voor pv-panelen niet meer nodig is, omdat de investering in pv sowieso sneller terug te verdienen is. Inmiddels heeft één op de drie koopwoningen zonnepanelen. In de huursector is dit aandeel lager, en dat is het punt dat tegenstanders maken. De onduidelijk over de salderingsregeling heeft ertoe geleid dat de markt voor pv-panelen na een aantal hoogtijjaren flink is ingestort. Pv-panelen kosten nog maar de helft van wat ze een aantal jaar geleden kosten.

Het kabinet vindt de salderingsregeling ook steeds oneerlijker uitpakken voor mensen zonder zonnepanelen. Dit komt doordat de energieleveranciers hogere kosten maken als gevolg van de regeling. Die berekenen ze weer door aan al hun klanten. Ook de vrijstelling van energiebelasting op zonnestroom pakt onvoordelig uit voor huishoudens zonder zonnepanelen.

Lees hier het trendartikel ‘Eigen zon eerst‘ over de markt van zonnestroom.

Afbouw salderen tot 2031

Het is niet zo dat de regeling in één keer zou sneuvelen. Het idee was dat panelenbezitters vanaf 2025 tot 2031 een steeds kleiner deel van de zonnestroom die ze terugleveren mogen salderen. In ruil daarvoor zou er dan teruglevergoeding komen voor alle stroom die men teruglevert aan het net. Het belastingvoordeel dat er momenteel is met salderen, verdwijnt wel. Alle stroom die iedereen uit het net betrekt wordt op dezelfde manier belast. Alleen de stroom uit eigen dak die zelf verbruikt, zou gratis en belastingvrij blijven.

“750.000 omvormers kunnen uitvallen op een zonnige dag”

Wijnand van Hooff – Holland Solar

Energie-experts vrezen dat instandhouding van de salderingsregeling netcongestie in de hand werkt. In de zomer schakelen omvormers uit om het netwerk niet overbelast te laten worden. In de winter zorgt juist het groter verbruik van elektrische installaties door salderende huishoudens tot hogere pieken in het stroomverbruik op bepaalde momenten op een dag. Het afschaffen van de salderingsregeling zou huishoudens aanmoedigen om energie te gebruiken of op te slaan op het moment opwekking. In huishoudens met een warmtepomp zou dat bijvoorbeeld kunnen door er tapwater mee te verwarmen. Ook thuisbatterijen worden gezien als een mogelijke vorm van lokale kortstondige opslag van zonne-energie.

Lees hier een trendartikel hierover: Schijnt de zon voor de thuisbatterij?

Spannend: wat doen energiebedrijven?

De beslissing van de Eerste Kamer lijkt op het oog goed nieuws voor panelenbezitters, die langer kunnen profiteren van de terugleversubsidie. Het lijkt er echter op dat energiemaatschappijen extra kosten in rekening gaan brengen aan consumenten met zonnepanelen. Het sneuvelen van de afbouw levert het nieuwe kabinet wel gelijk een uitdaging op: het in stand houden van de salderingsregeling kost de staat tot 2031 2,9 miljard euro.

Reacties brancheverengingen

Techniek Nederland, branchevereniging voor installatiebedrijven is teleurgesteld in het besluit, maar geeft wel aan dat de markt behoefte heeft aan duidelijkheid. “En die is er nu”, zegt Doekle Terpstra.

Holland Solar is ook teleurgesteld en maakt zich zorgen over het net. Zij vrezen vooral de eerder genoemde netcongestie, en missen de stimulans om zelf opgewekte stroom vooral zelf te gebruiken. Algemeen directeur Wijnand van Hooff: “De meer dan 2,6 miljoen zonnepaneelbezitters in Nederland gebruiken op dit moment gemiddeld 30-40% van de opgewekte stroom zelf. De rest wordt teruggeleverd via het elektriciteitsnet, op piekmomenten raakt het net daardoor overbelast. Terugleveren van zonnestroom op deze momenten legt extra druk op het elektriciteitsnet, dit leidt tot toenemende klachten over automatisch uitvallende omvormers. Een omvormer die uitvalt zorgt ervoor dat de zonnestroom niet naar het net kan, maar ook niet zelf gebruikt kan worden. Netbeheer Nederland heeft berekend dat bij 750.000 huishoudens de omvormers op zonnige dagen uit zullen vallen.”

Op dit moment zijn netbeheerders hard aan het werk om het net te verzwaren. Deze operatie gaat echter niet voorkomen dat er komende jaren omvormers uitvallen op piekmomenten.