De energietransitie is voor woningcorporaties en installateurs inmiddels dagelijkse kost. Corporaties zoals Woonwaarts staan voor de uitdaging om hun woningbezit toekomstbestendig te maken en tegelijkertijd energiekosten te verlagen voor hun huurders. Dit vereist een praktische aanpak die stapsgewijs woningen verduurzaamt en voorbereidt op een toekomst zonder gas. In Nijmegen heeft Woonwaarts deze uitdaging opgepakt met een verduurzamingsproject voor 62 appartementen in het wooncomplex Grootstalsehof, Van ’t Hoffplantsoen.
In dit project werden hybride warmtepompen, nieuwe cv-ketels en zonnepanelen geïnstalleerd. Woonwaarts werkte hiervoor nauw samen met Elk® renovatie & onderhoud, De Leeuw Installatietechniek, ATAG Verwarming en Weijerseikhout. Het project biedt installateurs een inkijkje in de concrete stappen die woningcorporaties zetten in de energietransitie, met oog voor zowel technische oplossingen als het wooncomfort van de bewoners.
Keuze voor hybride: klaar voor de toekomst
Het verhaal begon bij een paar appartementen waar de rookgasafvoer lekte. De cv-ketels waren ook aan vervanging toe. Woonwaarts besloot meteen de stap te zetten naar verduurzaming, met hybride warmtepompen als tussenoplossing. Dit systeem combineert de efficiëntie van een warmtepomp met de betrouwbaarheid van een cv-ketel. Dat betekent dat de bewoners nu al minder gas gebruiken. En dat de woningen straks, met een paar aanpassingen, makkelijk volledig gasloos kunnen worden.
ATAG Verwarming leverde de cv-ketels en hybride warmtepompen in dit project. Deze systemen zijn ontworpen om goed te blijven presteren, zelfs wanneer de buitentemperaturen lager zijn. Dat biedt voor een complex als Grootstalsehof een duidelijk voordeel. Dit maakt het mogelijk om een groot deel van de verwarmingsbehoefte op een energie-efficiënte manier te dekken. Zonder dat het comfort van de bewoners in het geding komt.
De installatie: ruimtegebrek en bewoning
De uitdaging bij dit soort projecten is vaak de ruimte. Zeker bij bestaande bouw zoals Grootstalsehof, waar de schachten in de appartementen beperkt zijn. De installateurs van De Leeuw Installatietechniek pakten dit slim aan door eerst een proefopstelling te maken. Zo konden ze van tevoren testen of de installatieconfiguratie paste en nog goed te onderhouden was. Dit scheelde verrassingen tijdens het echte werk.
Daarnaast woonden de mensen gewoon door tijdens de installatie. Dat vraagt om een strakke planning en duidelijke communicatie met bewoners. Tijdelijke oplossingen, zoals elektrische doorstroomboilers en kachels, zorgden ervoor dat de bewoners tijdens de installatie warm water en verwarming hadden. Dankzij de samenwerking tussen Elk® en De Leeuw Installatietechniek verliep het proces soepel, zonder veel gedoe voor de bewoners.
Samenwerking en communicatie
De samenwerking tussen alle partijen was cruciaal. Elk® zorgde voor de coördinatie van de verschillende werkzaamheden, van de installatie van de hybride warmtepompen en cv-ketels tot de plaatsing van zonnepanelen door Weijerseikhout. ATAG Verwarming leverde de cv-ketels en warmtepompen voor het project. Voorafgaand aan de installatie was er regelmatig overleg tussen de partijen om alles op elkaar af te stemmen.
Maar het waren niet alleen de technische partijen die op elkaar afgestemd moesten worden. Ook de bewoners moesten goed geïnformeerd worden. Tijdens informatiebijeenkomsten en huisbezoeken werden ze meegenomen in het proces. Ze kregen de gelegenheid om vragen te stellen en keuzes te maken over eventuele renovaties aan hun badkamer of keuken.
Zonnepanelen en slimme energiemaatregelen
Naast de installatie van hybride warmtepompen en nieuwe cv-ketels konden de bewoners optioneel zonnepanelen op hun dak laten plaatsen. Het merendeel van de bewoners deed mee. Weijerseikhout voerde een dakberekening uit om te bepalen hoeveel zonnepanelen er op elk appartement konden worden geplaatst. Door hun eigen energie op te wekken, besparen bewoners op hun energiekosten en dragen ze bij aan een lagere CO2-uitstoot.
Technische details: de juiste keuzes voor bestaande bouw
Voor installateurs die werken in bestaande bouw, zijn de technische keuzes in dit project relevant. De hybride warmtepompen, geleverd door ATAG Verwarming, bieden een betrouwbaar rendement, ook bij lagere buitentemperaturen. Dit is een belangrijke eigenschap voor een complex zoals Grootstalsehof, waar de warmtepomp een aanzienlijk deel van de verwarmingsbehoefte op zich neemt. Bovendien zijn de systemen flexibel genoeg om te werken met zowel radiatoren als vloerverwarming, waardoor er meerdere opties waren voor de afgiftesystemen in de verschillende appartementen.
Daarnaast is de voorbereiding op de toekomst in dit project goed meegenomen. Door de woningen alvast ‘all-electric ready’ te maken, wordt de overstap naar een volledig gasloze oplossing in de toekomst eenvoudiger. Voor installateurs is het steeds belangrijker om hiermee rekening te houden, zeker gezien de veranderende regelgeving en de stijgende energieprijzen. Zo zijn de woningen voorbereid op verdere verduurzaming, zonder dat er op korte termijn grote ingrepen nodig zijn.
Praktische inzichten voor installateurs
Hoewel het project niet per se baanbrekend is, biedt het wel nuttige inzichten voor installateurs die betrokken zijn bij vergelijkbare verduurzamingsprojecten. Het gebruik van hybride warmtepompen laat zien dat het mogelijk is om op een efficiënte manier gasverbruik te verminderen, zonder dat bewoners direct volledig van het gas af moeten. Het is een praktische tussenoplossing die werkt, en zeker in bestaande bouw zijn deze oplossingen vaak de beste optie.
De sleutel tot het succes van dit project was een goede voorbereiding en samenwerking tussen alle betrokken partijen. De uitdagingen van ruimtegebrek en het werken in bewoonde woningen werden aangepakt door van tevoren proefopstellingen te maken en duidelijk met de bewoners te communiceren. Hierdoor verliep de uitvoering soepel en werden problemen geminimaliseerd.
Tot slot: de praktijk van vandaag
De energietransitie is geen abstracte toekomstvisie meer, maar de realiteit van vandaag. Woningcorporaties zoals Woonwaarts spelen een belangrijke rol in het verduurzamen van hun woningbezit, en installateurs zijn een essentieel onderdeel van dit proces. Projecten zoals Grootstaleshof laten zien hoe verduurzaming in de praktijk werkt en benadrukken het belang van samenwerking, planning en technische kennis om deze transitie succesvol te maken. Voor een visuele weergave van dit project, bekijk de video die de aanpak en samenwerking van alle betrokken partijen belicht.
