De Belastingdienst gaat per 1 januari van 2025 strenger controleren op de relatie tussen opdrachtgevers en zelfstandig ondernemers. Als duidelijk is dat er sprake is van schijnzelfstandigheid, kan de Belastingdienst naheffingen opleggen.
De installatiesector telt om en nabij de 30.000 zelfstandig installateurs. Daarvan werken er veel in opdracht van grotere installatie- of bouwbedrijven. Dat is geen probleem, zolang duidelijk is dat de zzp’er niet werkt onder een verkapt dienstverband, ofwel schijnzelfstandigheid. Want in dat geval zou de opdrachtgever belasting loonheffingen moeten inhouden en afdragen aan de Belastingdienst. Ook gelden er dan regels over doorbetaling bij ziekte en vakantie.
Modelovereenkomsten
Tot 2016 konden zzp’ers met een verklaring arbeidsrelatie (VAR) bij de Belastingdienst aantonen dat ze écht zelfstandig waren en niet in loondienst. Deze wet was echter onduidelijk en gaf de Belastingdienst te weinig mogelijkheden om te controleren. Daarom kwam er in 2016 de wet DBA. Dat staat voor Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie. Tot nu toe gold er echter een zogeheten ‘handhavingsmoratorium’. Maar het plan is dat dat per 1 januari volgend jaar vervalt. Vanaf dan kan en gaat de Belastingdienst scherper controleren.
Onder de wet DBA kan je modelovereenkomsten gebruiken, die goedgekeurd zijn door de Belastingdienst. Zo kan je aantonen dat je je werk daadwerkelijk als zelfstandige uitvoert. Techniek Nederland heeft twee van dergelijke modelovereenkomsten, zegt Vincent Sapuletej, vakspecialist werkgeverszaken bij Techniek Nederland. “Techniek Nederland adviseert leden die te gebruiken: het gaat om de modelovereenkomsten ‘werk op locatie’ en ‘werk in of vanuit eigen werkplaats’.”
Schijnzelfstandigheid
Sapuletej: “Als je een zelfstandige inhuurt, kun je gebruik maken van een modelovereenkomst. En als in de praktijk wordt gewerkt zoals is vastgelegd in de modelovereenkomst, dan is de zelfstandige een ‘echte’ zelfstandige en is er geen sprake van schijnzelfstandigheid. Een modelovereenkomst is niet verplicht, maar het is wel heel verstandig om die te gebruiken.” Overigens zegt Sapuletej dat Techniek Nederland “geen helder beeld” heeft van hoeveel zzp’ers in de technieksector als schijnzelfstandige werken.
In de modelovereenkomst van Techniek Nederland staat onder meer dat een zelfstandige in principe werkt met zijn eigen gereedschap, tenzij het gaat om specialistisch gereedschap op locatie. In de modelovereenkomst staan nog meer bepalingen die aangeven wat je moet doen om ervoor te zorgen dat een zelfstandige een ‘echte’ zelfstandige is.
VBAR
Naast de wet DBA komt er een vervolgwet die de VBAR heet. VBAR staat voor Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden. Dit is een wetsvoorstel dat de vorige minister van Sociale Zaken, Karien van Gennip, heeft opgesteld en in juni naar de Raad van State heeft gestuurd voor advies. Dit wetsvoorstel moet leiden tot meer duidelijkheid over de status van een zelfstandige die wordt ingehuurd.
Sapuletej: “Of dat ook gaat gebeuren is de vraag. Techniek Nederland heeft eerder al, net als veel andere branches, via een internetconsultatie kritiek geleverd op het wetsvoorstel.” In het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe Kabinet staat dat de wetsbehandeling van de VBAR wordt voortgezet, maar een planning is nog niet bekend. Sapuletej: “Wij verwachten hierover met Prinsjesdag meer duidelijkheid.”
Rondetafelgesprek
Overigens is ook rond de wet DBA in de politiek nog niet alles beklonken. Op 5 september is er in de Tweede Kamer een ‘rondetafelgesprek’ met betrokken instanties en belangenbehartigers over de hervatting van de handhaving. Dan volgt een week later een debat in de Tweede Kamer over het zzp-beleid. Verwacht wordt dat het Kabinet voorafgaand aan deze gesprekken nog met een zienswijze komt over het handhavingsmoratorium.
