ZE-zones in 20 gemeentes aanstaande. Of komt er uitstel?

Een oude bedrijfsbus? Vanaf komend jaar kom je dan het centrum van 20 gemeentes niet meer in. Dat zijn dan zero-emissiezones (ZE-zones), waar je alleen met een speciale ontheffing nog met je oude bus terecht kan. Al is er een kans dat het regeerakkoord versoepelingen aankondigt.

Zestien gemeenten voeren de ZE-zone al op 1 januari in. Een viertal gemeenten volgt later in het jaar. Tien gemeenten hebben ook ZE-aangekondigd, maar dan in 2026, 2027 of 2028. Een ZE-zone houdt in dat je met een bedrijfsbus of vrachtwagen op diesel, benzine of lpg deze zones niet in mag. Elektrische bussen en vervoer op waterstof mogen de zones altijd in.

Overgangstermijn

Er geldt wel een overgangstermijn. Bestelauto’s met een emissieklasse 5 hebben tot 1 januari 2027 toegang tot ZE-zones en bestelauto’s met emissieklasse 6 kunnen er nog een jaar langer rondrijden. Auto’s met emissieklasse 4 of lager hebben meteen geen toegang meer. Wie vanaf 1 januari een nieuwe bestelauto koopt, moet een zero-emissie-aandrijving hebben om de ZE-zone binnen te mogen. Op een overtreding van deze regel staat een boete van 120 euro.

Ontheffing

Kom je slechts af en toe in een ZE-zone? Tegen betaling kan je dan een ontheffing aanvragen. Voor een bestelauto kan je maximaal twaalf dagontheffingen per gemeente in 1 jaar aanvragen. Een dagontheffing is maximaal 30 uur geldig in de betreffende gemeente en kost dertig euro. Als je (per ongeluk) in een ZE-zone was, terwijl je daar niet had horen te zijn, dan kan je ook achteraf nog een ontheffing aanvragen.

Onder voorwaarden kan je, voor 250 euro, ook een ontheffing van een jaar krijgen. Maar om zo’n ontheffing te krijgen moet je wel wat werk verrichten. Zo moet je contracten tonen die laten zien dat je in de ZE-zone werkt en ook rittenstaten en facturen overleggen van vervoer naar de ZE-zone. Ten slotte is er ook nog een onafhankelijk adviesbureau dat over je aanvraag oordeelt.

Geen lappendeken aan regels

De meeste belangenorganisaties staan inmiddels achter het concept van een ZE-zone en pleiten er vooral voor dat in alle gemeenten dezelfde regels gaan gelden. Een ‘lappendeken’ aan verschillende regeltjes leidt namelijk tot verwarring en ergernis, vinden organisaties Als RAI, BOVAG, TLN en MKB-Nederland. Tegelijk moet meer werk worden gemaakt van laadinfrastructuur. Alleen organisatie Ondernemend Nederland pleit voor uitstel.

Regeerakkoord

Wat het nieuwe kabinet van plan is, is nog niet helemaal duidelijk. In het Hoofdlijnenakkoord erkennen de coalitiepartijen dat het instellen van een ZE-zone de bevoegdheid blijft van de gemeente, maar wordt toch “bezien of het instellen van zero-emissiezones kan worden uitgesteld”. Of deze suggestie in het regeerakkoord verder is uitgewerkt, zal vrijdag blijken, als het Kabinet het akkoord openbaar maakt.