Een woonboerderij in Ouderkerk aan den IJssel heeft geen aardgas meer nodig voor verwarming en tapwater.
Dat energiezuinige oplossingen in oude gebouwen mogelijk zijn, blijkt wel uit de duurzame renovatie van de circa honderd jaar oude woonboerderij aan de IJsseldijk in Ouderkerk aan den IJssel, die in januari dit jaar is opgeleverd.
De eigenaar van de boerderij heeft samen met zijn zoon een melkveehouderij. In het verbouwde deel is een nieuw casco tegen de oude gevelwanden gezet. Het totale woonoppervlak is circa 150 vierkante meter met een inhoud van meer dan 350 kubieke meter.
De vloeren zijn nieuw gestort waarin Clickjet vloerverwarming op staaldraadmatten is aangelegd. Ook het dak van het nieuwe woongedeelte is aan de binnenkant volledig geïsoleerd. De woning wordt volledig opgewarmd met de Zento warmtepomp van Radson. Dit is een Japanse warmtepomp, die via Radsons zusterbedrijf Emmeti in Europa wordt geïmporteerd.
Zoneregeling
De vloerverwarming en elke ruimte bevat een Touch E3-zoneregeling, waarmee de temperatuur in de ruimte geregeld kan worden. De warmtevraag is immers niet in elke ruimte hetzelfde. Een woonkamer bijvoorbeeld vraagt een gemiddelde temperatuur van 20°, terwijl in de badkamer de ideale temperatuur 22 à 24° C bedraagt. De Touch E3 is een centrale programmator met touchscreen die communiceert met de diverse thermostaten in de verschillende ruimtes. De zoneregeling is op afstand bedienen met een app op de smartphone.
Monoblock
Het combinatiepakket van (lucht-water) warmtepomp, vloerverwarming met een zoneregeling is geïnstalleerd door totaalinstallateur Roest & Heuvelman uit Krimpen aan den IJssel. Arie den Uijl, projectleider bij Roest & Heuvelman vertelt dat de bewoners buitengewoon tevreden zijn met hun nieuwe woning. “Toegegeven, we hebben niet echt een strenge winter gehad, maar de woning heeft een aangenaam binnenklimaat.” In de woonboerderij in Ouderkerk aan den IJssel is een monoblock warmtepomp tegen de buitengevel geplaatst. In dit monoblock zit een koudemiddel dat warmte opwekt. Voordeel van een monoblok is dat het koudemiddel in de buitenunit kan blijven en niet met leidingen in de woning gebracht hoeft te worden. De installateur hoeft dan ook niet te beschikken over een F-gassen certificering.
Buffervaten
Binnenin de woning in het stalgedeelte zijn twee buffervaten geplaatst: een voor sanitair water en twee anderen met water voor het verwarmingssysteem. De vloerverwarming geeft met een lage temperatuur voldoende warmte af. De calculatiedienst van Radson, die de installateur heeft ondersteund, kwam uit op een warmteverlies van 8,5 kW. Zij adviseerden daarom toch een warmtepomp van 13 kW om in de winter ook voldoende vermogen te hebben, voldoende sanitair warmwatervoorziening te garanderen, en in het tussenseizoen een lagere compressorfrequentie. Elke vloerverwarmingsgroep van de vloerverwarming is apart geregeld met een ruimtevoeler. Deze voelers communiceren met de zoneregeling die in elke ruimte is geïnstalleerd en ervoor zorgt dat in elke ruimte van de verbouwde woonboerderij de temperatuur naar wens kan worden geregeld.
Kennis van installateurs
Pieter van den Dikkenberg is accountmanager projecten Nederland bij Radson en sterk betrokken bij de renovatie van de woonboerderij. “Het gasloos opleveren van gebouwen betekent voor veel installateurs dat zij nieuwe installatietechnieken onder de knie moeten krijgen, bijvoorbeeld om lagere temperatuursystemen te kunnen installeren”, zegt Van den Dikkenberg. Omdat systemen op lagere temperaturen werken, is het belangrijk dat de installateur goed weet hoe hij bijvoorbeeld de installatie waterzijdig moet inregelen, zodat het juiste aantal liters warm water door de verwarmingsbuizen stroomt. “De inregeltechniek wordt steeds belangrijker bij systemen die op lagere temperaturen werken.”
Deskundigheid gewenst
De installatiebranche is vaak wat huiverig voor nieuwe toepassingen. Deze geluiden hoort Den Uijl bij veel collega-installateurs. “Warmtepompen installeren is een nieuwe techniek waarmee verschillende installateurs nu steeds vaker te maken krijgen”, zegt hij. Roest & Heuvelman is deskundig op het gebied van installeren van de warmtepompen in combinatie met vloerverwarming en lage temperatuurradiatoren. “Het zijn namelijk complexe installaties waarmee we te maken hebben. Het is belangrijk om bewoners vooraf goed te adviseren voordat zij een keuze maken voor een duurzaam warmtesysteem.” Den Uijl geeft aan dat voortdurend met de bewoners en toeleverancier van de warmtesystemen wordt overlegd over de werking van het warmtesysteem. “De eerste stap is dat we de situatie inventariseren van de woning, welke duurzame maatregelen al zijn gerealiseerd en welke nog nodig zijn om het pand te verduurzamen. Bij een nauwelijks geïsoleerd pand hebben energiezuinige warmtebronnen weinig effect.”
