Net dat laatste stukje…

Soms blijkt een op papier goed bedachte oplossing in de praktijk toch niet echt handig. Dan zit je bij flink opstoken opeens met een ruimte die maar niet op temperatuur wil komen. Dan blijkt wederom dat de goedkopere oplossing niet altijd de beste is.

Een gezellige rijtjeswoning, die door de nieuwe eigenaren van vloer tot dak volledig was gerenoveerd, kampte sinds de renovatie met een aanwarmingsprobleem in de woonkamer en keuken. Men had tijdens de renovatie keurig het advies van de EPA-adviseur opgevolgd en gekozen voor het terugdringen van de energiebehoefte. Met andere woorden: de schil was volledig aangepakt om zo de warmtedoorlaat naar buiten zo veel mogelijk te beperken. En volgens de trias energetica hoef je de energie waar geen behoefte aan is niet op te wekken. Dus door de juiste isolerende maatregelen kon in deze woning gekozen worden voor een lagere aanvoertemperatuur van de verwarming.

Vloerverwarming

Door de gehele woning werd vloerverwarming aangebracht die met een lage aanvoertemperatuur kon worden gevoed. Immers, door de meer dan goede isolatie kon men met minder vermogen de woning op temperatuur krijgen. De bewoners kozen ervoor om door de gehele woning een regeling per vertrek toe te passen. Hierbij werden alle slanggroepen voorzien van servomotoren en kreeg elk vertrek een eigen thermostaat. De bewoners vonden het daarbij ook erg prettig dat de circulatiepomp via de vloerverwarmingsregelaar enkel gestuurd zou worden als er ook daadwerkelijk warmtevraag bestond.

So far, so good. Maar tijdens de renovatie zaten de nodige zaken tegen, waardoor het budget van de bewoners steeds verder afnam. Er moesten dus hier en daar wat bezuinigingen worden doorgevoerd. Daarom werd ervoor gekozen om de begane grond – die uit een open woonruimte met woonkamer, eethoek en keuken bestaat – niet op slanggroepniveau te gaan sturen. De gehele verdeler werd als een totale groep aangestuurd, met als ruimtevoeler een centrale thermostaat in de woonkamer. Op zich niks mis mee, als dit met een open-dicht-tweewegklep zou zijn uitgevoerd. Maar hier werd uit kostenoverweging gekozen voor een thermostaatventiel in de aanvoerleiding met daarop een HR92 draadloze radiatorknop.

Direct problemen

Helaas bleek tijdens de eerste serieus koude periode dat deze oplossing niet het gewenste resultaat gaf: de begane grond bleef maar achter op de gevraagde temperatuur. Het verhogen van de stooklijnen en het minder ver terugregelen van het vermogen van de ketel gaven niet het gewenste resultaat. Ook het vervangen van de knop en uiteindelijk zelfs het thermostaatventiel gaven geen oplossing. Pas nadat de installateur mij had ingeschakeld, ontdekte hij de gemaakte denkfout. Omdat hier een ‘maatwerk-installatie’ was gemaakt, die echt volledig is uitgelegd op een zo optimaal mogelijke aanwarming, heeft de verdeler op de begane grond een volledige doorstroming en optimale menging nodig om met de lagere aanvoertemperatuur de ruimte op de gewenste temperatuur te krijgen en te houden.

De gekozen radiatorknop is een radiatorregelaar en gaat uit van een volledige energiedoorgifte. Met andere woorden: alle energie die de knop vanuit de warmtebron doorlaat, gaat volledig in het afgiftesysteem. De radiatorregelaar geeft op basis van het naderen van de gevraagde ruimtetemperatuur een steeds minder grote doorlaat en daarmee gaat er dus ook steeds minder energie in het afgiftesysteem.

Mengverdeler

Een vloerverwarming met een mengverdeler gaat uit van een mengverhouding. In dit geval is er sprake van een menginstelling waarbij het warme cv-water in de verdeler met vier delen retourwater wordt gemengd voordat het in de slanggroepen gaat. Van elke liter energie die je erin stopt, blijft dus gemengd 1/5 deel over wat het afgiftesysteem in gaat. Het beperken van de aanvoer van energie, doordat in dit geval een radiatorregelaar een minder grote doorlaat aan de mengbalk van de verdeler geeft, resulteert dus bij een flinke koude periode in een mengtemperatuur die onvoldoende energie de slanggroepen in laat gaan om het laatste stukje gewenste aanwarming te kunnen realiseren.

Daarnaast zal de ketel sneller gaan terugmoduleren, omdat er onvoldoende warmteafname vanuit het afgiftesysteem is. En toen besloten de bewoners ook nog eens de batterijen van de thermostaat te vervangen bij de melding dat de batterij leeg is. Ze waren zich niet bewust van een batterij gevoede knop in de technische ruimte bij de verdeler.

Na het vervangen van de knop door een open/dicht-tweewegklep met een RF aan/uit-module als sturing was het probleem opgelost. Deze klep heeft bij warmtevraag een volledige open stand, waardoor er energie in de mengbalk van de verdeler blijft stromen.