Het kabinet maakt het wettelijk mogelijk dat rechters al vóór een faillietverklaring op verzoek van een onderneming meedelen wie ze in het aanstaande faillissement zullen aanwijzen als curator.
De ondernemer kan dan onder toeziend oog van de toekomstig curator het faillissement voorbereiden en de kansen op een doorstart van de onderneming vergroten. Dit blijkt uit een wetsvoorstel van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie waarmee de ministerraad akkoord is gegaan. Het is onderdeel van het wetgevingsprogramma Herijking Faillissementsrecht. Deze werkwijze wordt ook wel pre-pack genoemd, en is niet onomstreden. Uneto-VNI en ondernemers uit de installatiebranche zijn kritisch.
Goede ervaring en kanttekeningen
Om ondernemers te stimuleren tijdig hulp te zoeken, werkt de minister aan maatregelen die een reorganisatie, herstructurering of doorstart buiten faillissement faciliteren. De maatregelen bevorderen tevens een doorstart van op zichzelf gezonde bedrijfsonderdelen na faillissement. De nieuwe regeling ondersteunt de goede ervaringen van rechtbanken die met experimenten in de praktijk zijn opgedaan. Er zijn echter ook kanttekeningen te plaatsen. Zo is er kritiek om tot dusver toegepaste pre-pack regeling omdat bedrijven die aan zouden kunnen grijpen om van personeel af te komen. Ook betekent dit soms dat leveranciers en andere ondernemers niet betaald krijgen, en nieuwe condities moeten worden afgesproken voor onderhanden werk. Ook branche-organisatie Uneto-VNI was kritisch. “Het is een medaille met twee kanten.”
Kritiek
Om de critici tegemoet te komen heeft de toekomstig curator tot taak de belangen van de gezamenlijke crediteuren in het oog houden. Hij is geen toezichthouder of adviseur van de onderneming. Ook neemt hij niet de leiding van de onderneming over: de ondernemer behoudt voor faillissement zelf het beheer en de beschikking over het vermogen van het bedrijf. Wel wordt van de toekomstig curator verwacht dat hij de ondernemer bijstuurt wanneer deze bij het treffen van de voorbereidingen voor het faillissement en de eventuele doorstart ‘een verkeerde weg’ in dreigt te slaan. Dit hoort bij zijn taak als behartiger van de belangen van de gezamenlijke schuldeisers.
Kabinet
Het kabinet wil echter – waar mogelijk – voorkomen dat bedrijven na een faillietverklaring in een negatieve spiraal terechtkomen. Leveranciers weigeren nog te leveren, klanten lopen weg en personeel gaat op zoek naar ander werk. Hierdoor verliest de onderneming in korte tijd veel van haar waarde en wordt de kans op een doorstart van gezonde bedrijfsonderdelen kleiner.
De maatregel stelt de curator in staat onmiddellijk na de faillietverklaring met zijn werk te beginnen en een doorstart zo snel mogelijk uit te voeren. Dat voorkomt volgens Opstelten onnodig verlies van kapitaal en banen. Ook is de kans groter dat de opbrengst van de verkoop van gezonde onderdelen hoger uitvalt. Daarmee is er dus meer geld in de boedel en kunnen meer vorderingen van de schuldeisers in faillissement worden voldaan.
